De lijsttrekkers van politieke partijen zijn het over één ding eens: de waarde van kunst, cultuur en erfgoed voor Nederland. Terecht, want een veerkrachtige democratie kan niet zonder. We staan op nummer 5 van de meest innovatieve landen ter wereld en behoren op tal van gebieden tot de wereldtop. Die positie hebben we verworven door jarenlange investeringen in talent en in een open en diverse culturele infrastructuur. In dit moderne, digitale tijdperk is die infrastructuur net zo belangrijk als wegen en dijken. De overheid moet daarin actief optreden.
Kunsten ’92 heeft vijf aandachtspunten opgesteld om in het regeerakkoord op te nemen. Lees verder …
PERSBERICHT 23 januari 2017
Politieke partijen willen weer investeren in cultuur
Wie de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen erop naleest, komt tot de conclusie dat een aantal partijen cultuur hoog in het vaandel heeft staan en er extra geld voor wil uitrekken.
In de aanloop naar de landelijke verkiezingen van 15 maart aanstaande publiceert Kunsten ’92 een analyse waarin de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen tegen het licht worden gehouden. Als voorschot op het cultuurbeleid na de verkiezingen stelden we de vragen: Wat betekenen kunst, cultuur, erfgoed en media voor de diverse politieke partijen. Waarin willen zij investeren? Welke accenten leggen de programma’s?
De effecten van de bezuinigingen van de afgelopen vier jaar zijn goed zichtbaar. Door het hele land sloten instellingen hun deuren, zo’n twintigduizend banen gingen verloren in de cultuursector. En de inkomens van veel kunstenaars kelderden tot onder het armoedeniveau. Op het gebied van de monumentenzorg zijn door verschuiving van middelen problemen ontstaan.
Tijd voor versterking van de cultuursector, is de algemene teneur in de verkiezingsprogramma’s. Alleen de PVV is voor het rigoureus schrappen van alle subsidie voor kunst tezamen met windmolens, innovatie, omroepen en ontwikkelingshulp.
Hoe het beleid er na de verkiezingen uit ziet, hangt af van de te vormen coalitie.
Aan de rechterzijde vermelden VVD en CDA weliswaar geen extra middelen; wel pleiten zij allebei voor zowel het behoud van topkwaliteit als een volwaardig cultureel aanbod op lokaal, regionaal en ‘alledaags’ niveau. De VVD ziet meer geld voor kunst en cultuur het liefst uit de markt komen. Christen Unie is wel voor een budgetverhoging met 100 miljoen, maar wil dat geld vooral inzetten voor monumentenzorg. Ook SGP wil extra fondsen reserveren voor behoud van materieel erfgoed.|
Groen Links, SP en D66 willen allemaal meer geld uittrekken voor cultuur en media. Maar de Partij van de Arbeid is het meest expliciet in haar steun. Asscher cum suis willen 100 miljoen euro voor kunst vrijmaken en eenzelfde bedrag voor de publieke omroep.
Waar het extra geld voor kunst en cultuur terecht moet komen zal onderwerp van discussie worden tijdens de coalitiebesprekingen. Over een paar punten bestaat brede consensus. Zo moet de inkomenspositie van kunstenaars verbeterd worden en zijn investeringen in talentontwikkeling en cultuuronderwijs gewenst. ‘Diversiteit’ en ‘regionale spreiding’ zijn de signaalwoorden die klinken over het gehele politieke spectrum, hoewel niemand er een concrete invulling voor heeft.
Groter zijn echter de verschillen in voorkeuren. Daar waar de SP graag alsnog een Nationaal Historisch Museum geopend ziet worden, pleit de VVD voor een verruiming van de Geefwet en wil 50PLUS meer geld voor culturele innovatie.
Bekijk via deze link de overzichten van Kunsten ’92: kunst, cultuur, erfgoed en media in de verkiezingsprogramma’s.
En meld u nu aan voor Hèt Verkiezingsdebat over cultuur, “BEYOND ELECTIONS”, op woensdag 1 februari om 19.00 uur. Georganiseerd door Kunsten ’92 en IFFR.
Lees hier meer. Lees verder…
KLIK OP DE AFBEELDING Na de Tweede Wereldoorlog trok de Nederlandse overheid geld uit voor huisvesting, onderwijs, infrastructuur en sociale voorzieningen. We investeerden in kunst, hetgeen zijn vruchten afwierp. Of het nu om opera, beeldende kunst, architectuur of toneel gaat, we vieren onze internationale successen. We staan in de top 5 van de meest innovatieve samenlevingen ter wereld. Maar we zien de culturele infrastructuur, die deze topkwaliteit heeft kunnen voortbrengen, brozer worden. Wat gaan wij daaraan doen en wat verwachten we van de politiek? Dìt is het relevante moment om hierover met de politiek in gesprek te gaan. Vanwege een nieuwe cultuurperiode (2017 – 2020) èn omdat de politieke partijen zich met hun verkiezingsprogramma’s voorbereiden op de Tweede Kamerverkiezigen. KLIK OP DE AFBEELDING om verder te lezen.
PvdA en oppositie dienen amendement van € 10 miljoen in voor positief beoordeelde culturele instellingen
Dit amendement regelt dat een bedrag van € 10 miljoen wordt vrijgemaakt voor de Nederlandse cultuursector. Dit bedrag kan de Minister van OCW, op basis van de adviezen van de Raad voor Cultuur en de besluiten van de Cultuurfondsen, verdelen onder de culturele instellingen en gezelschappen die een positieve beoordeling hebben gehad en aan wie nog geen toereikende subsidie is toegekend. Met als eerste prioriteit de positieve beoordelingen vanuit het Fonds Podiumkunsten (de instellingen in de B-categorie). Het gaat om een eenmalig bedrag vrijgemaakt binnen het niet verplichte budget 2016 uit de SIM regeling in 2016. Het amendement is ondertekend door PvdA, D66, SP, Groen Links, CDA en Christen Unie en heeft daarmee een meerderheid. Dit amendement wordt op 8 december in stemming gebracht.
De SP en D66 hadden eigenlijk nog eens 4 miljoen ter beschikking willen stellen, maar voor dat extra geld en een dekking daarvoor is geen meerderheid gevonden.
Vanmiddag hebben stemmingen plaatsgevonden over de volgende moties: klik hier
Daarvan zijn AANGENOMEN:
nr. 62 de motie Van Veen over betere bewegwijzering naar cultureel erfgoed
nr. 63 de motie Van Veen over de besteding vanuit het bestemmingsfonds OCW
nr. 65 de motie Van Veen/Vermue over minimaal twaalf maanden voor de behandeling van de OCW-begroting advies ontvangen
nr. 66 de motie Van Veen over beëindigen van cultuurprojecten in een aantal andere landen
nr. 68 de motie Van Toorenburg/Dik-Faber over reizen naar culturele instellingen voor schoolklassen in het primair onderwijs
nr. 70 de motie Vermue/Van Veen over €500.000 voor het Fonds Podiumkunsten
nr. 73 de motie Pechtold/Dik-Faber over de leegstandsontwikkeling binnen het religieus erfgoed
nr. 74 (gewijzigd) de gewijzigde motie Dik-Faber/Pechtold over de mogelijkheid voor omwonenden om een plan in te dienen voor de herbestemming van hun monument
nr. 75 de motie Dik-Faber/Pechtold over innovatieve verduurzamingsmogelijkheden bij behoud van religieus erfgoed
nr. 77 de motie Grashoff/Pechtold over de invloed van de culturele infrastructuur op het algemene vestigingsklimaat Lees verder…
Op 21 november vond het debat in de Tweede Kamer plaats over de cultuurbegroting 2017. Bekijk hier de agenda. Kunsten ’92 heeft op 7 november een brief aan de cultuurwoordvoerders gestuurd.
Kunsten ’92 schrijft onder meer dat het verheugend is dat er, zoals ook blijkt uit de concept verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen, niet alleen bredere erkenning is voor het belang van de cultuursector voor de creatieve en kenniseconomie die we willen zijn, maar dat er ook daadwerkelijk draagvlak is voor investeringen in kunst en cultuur. Maar tegelijkertijd constateert Kunsten ’92 dat de Kamer zich er van bewust is dat structureel toevoegen van € 10 miljoen aan de cultuurbegroting onvoldoende is om de knelpunten op te lossen en dat de Kamer de noodzaak onderkent van meer middelen.
De brief gaat dieper in op de knelpunten in de culturele sector, waaronder bij de fondsen, en geeft aan welke urgente zaken er spelen op het gebied van cultuureducatie, goed werkgeverschap en ondernemerschap, culturele diversiteit, monumenten, internationaal cultuurbeleid en de komende herstructurering van het cultuurstelsel.
Op woensdag 9 november 2016 heeft de minister van OCW in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat zij het voorstel om de fiscale aftrek op uitgaven voor monumentenpanden af te schaffen met één jaar uitstelt. Bussemaker komt hiermee tegemoet aan de wens van de Kamer en de monumentensector.
De afgelopen maand hebben FIM (Federatie Instandhouding Monumenten), Erfgoedvereniging Bond Heemschut en Kunsten ’92 druk gelobbyd om de voorgenomen bezuiniging op de monumentenzorg (met de afschaf van de fiscale regeling als gevolg) van tafel te krijgen in afwachting van de algehele stelselherziening van de monumentenzorg in 2018. De bezuiniging van 25 miljoen die Bussemaker met het afschaffen van de fiscale aftrek wilde bereiken is echter nog niet van de baan en moet volgend jaar op de begroting van OCW gevonden worden.
De minister houdt het wetsvoorstel voorlopig aan. Daarmee neemt ze langer de tijd om verder te werken aan de nieuwe subsidieregeling ter vervanging van de oude fiscale regeling. De komende tijd zal over een mogelijke vervangingsregeling met de Kamer en het erfgoedveld verder gesproken worden. De minister heeft de Kamer suggesties gedaan hoe de huidige regeling aan te passen.
Via deze link kunt u de brief van de minister downloaden. Lees verder…
Bond Heemschut, Federatie Instandhouding Monumenten en Kunsten ’92 zijn tegen het voornemen van het kabinet om de fiscale aftrek voor onderhoud en restauratie van particuliere Rijksmonumenten te schrappen.
Federatie Instandhouding Monumenten, Kunsten ’92 en Erfgoedvereniging Bond Heemschut zijn samen met vele erfgoedorganisaties een campagne gestart om te protesteren tegen het kabinetsvoornemen om in de begroting 25 miljoen euro voor de instandhouding van monumenten te schrappen. Hieronder vallen niet alleen meer dan 30.000 woonhuizen, maar ook honderden boerderijen, buitenplaatsen, molens landgoederen, tuinen en parken . Meer dan de helft van de 60.000 rijksmonumenten wordt door deze bezuiniging getroffen. De eigenaren van deze panden mogen straks het onderhoud grotendeels zelf gaan betalen. Het bezitten van een Rijksmonument wordt zo een dure aangelegenheid en onbetaalbaar voor vele monumentenbezitters. Dat is een miskenning van de waarde van monumenten voor de gemeenschap en ondergraaft de bereidheid onder eigenaren om rijksmonumenten goed en planmatig te onderhouden. Monumenteneigenaren rekenen op een betrouwbare overheid en het afschaffen van de fiscale aftrek schaadt het vertrouwen. Dat leidt tot uitstel, afstel en waardeverlies van rijksmonumenten. En dus tot hogere kosten in de toekomst.
Met de bezuinigingen wordt een effectieve en doelmatige fiscale regeling weggegooid die zich decennia heeft bewezen. Hier is geen inhoudelijke afweging aan vooraf gegaan. Evenmin zijn de consequenties goed in kaart gebracht. Minister Bussemaker wil wel het stelsel van financiering structureel gaan aanpassen, maar daarvoor is nog twee jaar nodig. Er komt een sobere overgangsregeling, maar daarvoor is maar iets meer dan de helft van het huidige budget voor beschikbaar. Bezuinigen zonder een goed plan voor de toekomst, dat is oude schoenen weggooien voordat de minister nieuwe gekocht heeft.
De gezamenlijke monumentenorganisaties vragen de Tweede Kamer dan ook de huidige regeling in stand te laten.
De petitie met uw handtekening zal worden aangeboden aan de Vaste Commissie Financiën van de Tweede Kamer.
In ons persbericht op Prinsjesdag meldden wij reeds slecht nieuws voor de erfgoedsector: minister Bussemaker en staatssecretaris Wiebes hebben op Prinsjesdag bekendgemaakt dat de fiscale aftrek voor onderhoud van particuliere monumentenpanden per 2017 wordt afgeschaft. Met de maatregel is een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro voorzien. De bezuiniging is bedoeld om de begroting van het ministerie van OCW sluitend te maken. Lees hier de volledige brief.
Door (vroegtijdige) afschaffing komen onze monumenten in gevaar: erfgoedorganisaties voorzien dat achterstanden in de restauratie en onderhoud zullen ontstaan. Eigenaren hebben veelal hun financiering mede gebaseerd op deze fiscale mogelijkheden en worden op deze manier gedemotiveerd om zich actief in te zetten voor monumentenbehoud. Ook de verkoop van monumentale woonhuizen komt hiermee onder druk te staan.
Het wonen in een monument brengt beperkingen mee. De eigenaar moet voor vrijwel alle werkzaamheden een vergunning vragen. Het onderhoud van een monument is door al het maatwerk en de beperkende regels duurder dan van een ‘gewoon’ huis. Als compensatie voor deze beperkingen krijgt de particuliere eigenaar een financiële tegemoetkoming in de vorm van fiscale aftrek van 80 % van de kosten.
Deze aftrek wordt nu afgeschaft en daarvoor in de plaats komt een tijdelijke subsidieregeling. Echter, de fiscale aftrekregeling gaat over restauratie en onderhoud, de nieuwe subsidieregeling alleen over onderhoud.
Monumenten vertellen onze geschiedenis en vormen een belangrijk deel van onze identiteit. Zij dragen bij aan een gunstig vestigingsklimaat en fungeren als trekpleister voor toeristen. Nederland telt vele monumenten, op het platteland en in steden. De 30.000 monumenteneigenaren bevinden zich in zeer uiteenlopende inkomensklassen.
Extra druk op de cultuurbegroting
Door deze bezuiniging is extra druk op de cultuurbegroting ontstaan. Kunsten ’92 heeft in 2015 al aangegeven dat voor de volgende kabinetsperiode een investering van 70 tot 100 miljoen euro nodig om een sterke en toegankelijke culturele infrastructuur te kunnen behouden. Daarbij is nog niet eens rekening gehouden met deze onverwachte bezuinigingsmaatregel. Lees verder…
Oproep aan fractievoorzitters: meer ruimte voor cultuur bij Algemene Beschouwingen
Kunsten ’92 roept de fractievoorzitters op om komende woensdag en donderdag bij de Algemene en financiële beschouwingen extra ruimte te vragen voor kunst, cultuur en erfgoed. Dit om sluiting van instellingen in de podiumkunsten en de beeldende kunst te voorkomen en andere urgente knelpunten op te lossen. Dit geeft de Tweede Kamer de mogelijkheid om bij het debat over de Cultuurbegroting op 21 november a.s. extra middelen vrij te maken voor 2017 en daarna. In totaal is daarvoor op korte termijn 24 miljoen euro nodig, zoals Kunsten ’92, de Federatie Cultuur en de Akademie van Kunsten namens de gehele cultuursector al eerder aan de minister hebben laten weten.
De uitgelekte stukken voor Prinsjesdag meldden het reeds: de cultuursector krijgt er met Prinsjesdag 10 miljoen euro bij. Minister Bussemaker kondigde tijdens het Paradisodebat eind augustus aan op zoek te gaan naar extra geld voor cultuur. Ook Tweede Kamerleden Jasper van Dijk (SP) en Alexander Pechtold (D66) hebben in een motie tijdens het Kamerdebat afgelopen juni verzocht om de eenmalige extra investering van 10 miljoen euro van afgelopen december nu structureel te maken.
De gezamenlijke cultuursector heeft echter aangegeven dat m.i.v. 2017 meer middelen nodig zijn (24 miljoen euro). Steun voor deze extra investering is zeer breed en komt van bestuurders uit het gehele land. Vele brieven zijn inmiddels geschreven, vanuit regio’s en gemeenten en uit het culturele veld: door de G4-gemeenten; door bestuurders van BrabantStad; door Leeuwarden Culturele Hoofdstad, door de BIS-theatergezelschappen en door de Kunst van Brabant. (De brieven treft u onderaan dit bericht). Ook tijdens het Paradisodebat bleek dat er draagvlak was voor een hoger bedrag. Deze brede erkenning voor een extra inzet op cultuur wordt door de gehele cultuursector gezien als een belangrijke stap.
De sector is in transitie en er worden voorbereidingen getroffen voor een herstructurering, waarbij eveneens een betere aansluiting tussen Rijk en regio wordt onderzocht. Men moet voorkomen dat, vanwege de tekorten die er nu zijn, wezenlijke bouwstenen uit de culturele infrastructuur wegvallen. En dat dit gebeurt nog voordat een herstructurering kan worden ingezet.
Noot voor de fractievoorzitters: Nederland staat op nummer 4 van de meest innovatieve landen ter wereld, onder andere dankzij onze scores op het gebied van creatief talent. Deze positie is het versterken waard. Gezamenlijk investeren in kunst en cultuur betekent: investeren in duurzaamheid, in samenhang, in toekomstige generaties en in de creatieve en kenniseconomie die we willen zijn. De cultuursector is gemotiveerd, vitaal en ondernemend. Daarom behoren we nog steeds tot die wereldtop.
Brief van bestuurders van BrabantStad Lees verder…
Minister Bussemaker gaat haar uiterste best doen om nog voor Prinsjesdag meer geld voor cultuur te vinden. Dat meldde zij gisteren tijdens het jaarlijkse Paradisodebat van Kunsten ’92.
Zij erkent de problemen die in het gehele culturele veld door de bezuinigingen zijn ontstaan, bijvoorbeeld op het gebied van talentontwikkeling. “Het is aan mij om te kijken, tussen nu en Prinsjesdag, wat ik voor elkaar kan krijgen om de knelpunten, waar we nu problemen zien, op te lossen”. Zij zal daarin worden gesteund door de Tweede Kamer, zo gaf fractievoorzitter en tevens cultuurwoordvoerder van D66 Alexander Pechtold aan. ‘’Als ik kijk wat er nu op korte termijn nodig is, ik hoor bedragen van 24 miljoen euro, dan komt dat er echt wel”.
Bovendien is 2016, volgens Pechtold, “het laatste jaar van de tocht door de woestijn” voor de culturele sector. Zowel hij als Jacques Monasch (cultuurwoordvoerder PvdA in de Tweede Kamer) constateren dat het merendeel van de partijen in de Tweede Kamer (ook zij die verantwoordelijk waren voor de bezuinigingen) zich heeft herpakt en de waarde van kunst en cultuur voluit onderkent. Dit biedt perspectief voor zowel de korte termijn (voor Prinsjesdag) als de langere termijn (richting de verkiezingen). Het Radio 1 Journaal van vanochtend besteedde aandacht aan de belofte van Bussemaker.
Afgelopen weken hebben – mede naar aanleiding van de besluiten van het Fonds Podiumkunsten – de Federatie Cultuur, Kunsten ’92 en de Akademie van Kunsten een inventarisatie gemaakt van de belangrijkste prioriteiten op dit moment voor de gehele kunstsector en deze kenbaar gemaakt aan de politiek. Dat telt op tot een bedrag van 24 miljoen euro. Klik hier voor meer informatie over de lobby van de afgelopen periode.
Het Paradisodebat, met als thema “De kunst van democratie”, liet op meerdere vlakken een keerpunt zien in de perceptie van kunst en cultuur in de samenleving. Niet alleen vanuit de Tweede Kamer, zoals hierboven genoemd, maar ook door de bijdragen van de hoofdsprekers:
Professor Saskia Sassen (Columbia University NY) sprak op basis van haar laatste boek “Uitstoting” over roofzuchtige systemen die onze samenleving verarmen. Verwoesting is volgens Sassen een menselijk talent: als we in staat zijn om te vernietigen, kunnen we ook bouwen. Hoe kunnen we deze kracht positief inzetten? Sassen: “Art can tell a tale that can not be narrated by science yet”.
Filosoof Henk Oosterling (Erasmus Universiteit) reflecteerde op het verhaal van Sassen. Ook hij vindt dat we een nieuwe manier van denken nodig hebben: van ‘piramide-denken’ naar netwerkdenken. Volgens Oosterling kan kunst de politiek inspireren: verbeelding stelt ons in staat om oplossingsgericht te denken. Hij benadrukte belang van ‘21st Century skills’ (zoals bijvoorbeeld creativiteit, media-geletterdheid, en probleem oplossend vermogen) voor de ontwikkeling van cultureel burgerschap.
VERSLAG PARADISODEBAT BINNENKORT OP DEZE SITE Lees verder…