-
Verslagen en samenvattingen
-
Hoorzitting Arbeidsmarkt in de Tweede Kamer
26 Apr 2018 in Activiteit, Belangenbehartiging & Lobby, Brieven en persberichten, Politiek, Verslagen en samenvattingen
Op woensdag 25 april 2018 vond in de Tweede Kamer een hoorzitting/rondetafelgesprek plaats over de arbeidsmarktpositie in de culturele en creatieve sector. Een goede gelegenheid voor de cultuurwoordvoerders in de Tweede Kamer om zich door de cultuursector te laten adviseren over de stand van zaken op de culturele arbeidsmarkt en om vragen te stellen. Een selectie van vertegenwoordigers van de kunst- en cultuursector was uitgenodigd. De presenterende instellingen (podia, theaters en festivals), en ook de kunstopleidingen ontbraken in deze selectie. Doordat de Arbeidsmarktagenda (toegelicht door Erik Akkermans) alle mensen achter en voor de schermen betreft, ging het gesprek niet alleen over de genodigden.
Drie ronden
In drie ronden spraken respectievelijk opstellers van de arbeidsmarktagenda, belangenbehartigers en makers met de politici. Met name in de laatste ronde, met feitelijke beschrijvingen door makers (een theatermaakster, klassiek componist, zangeres, journalist en beeldend kunstenaar) van hun beroepspraktijk en inkomstenbronnen, kwam een helder beeld naar voren van een sector waarin loon naar werk nog lang niet vanzelfsprekend is.Waar komt dat extra geld vandaan?
Tijdens de hoorzitting bleek opnieuw dat het ‘nieuwe normaal’ niet bereikt zal worden zonder een mentaliteitsverandering – in de gehele ‘keten’ en bij alle partijen – en een lange termijn investering in aandacht, tijd en geld. Bij dat laatste punt (waar komt dat extra geld vandaan?) dienen zich steevast twee afslagen aan: meer subsidie of minder produceren.
Birgit Donker van het Mondriaanfonds schrijft in haar blog, als reactie op de vraag van Kamerlid Antoinette Laan of instellingen dan niet wat minder kunnen organiseren, het volgende: “Dat kan natuurlijk, maar met minder exposities doen we onszelf als samenleving tekort. Wij als publiek staan te springen om kunst; kunstmusea trekken steeds meer bezoekers en ook presentatie-instellingen trekken een groot en divers publiek – om van hun rol als experimenteercentrum maar te zwijgen. En er moet wel wat te zien zijn in die musea, nu en in de toekomst. Zonder kunstenaars geen kunst”. En dat geldt natuurlijk ook voor de podiumkunsten, letteren, film en alle andere disciplines.
Ook SER-voorzitter Mariëtte Hamer bracht de kwestie aan de orde: “De minister schrijft in haar cultuurbrief dat het kabinet wil voortbouwen op ons advies en de implementatie van de Arbeidsmarktagenda wil ondersteunen. Hierover zijn we positief. Het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden zal hoe dan ook leiden tot hogere kosten en dat zal de overheid moeten meenemen in het nieuwe subsidiebeleid door de subsidie te verhogen en/of door lagere prestatie-eisen”.Krachtenbundeling
Ander thema was het bundelen van krachten. Enerzijds werd opgeroepen tot meer overleg tussen de sociale partners in de kunstsector. Anderzijds prees Mariëtte Hamer de culturele en creatieve sector voor het feit dat men zelf aan de slag is gegaan met de arbeidsmarktproblematiek. Ook Marijke van Hees (voorzitter Raad voor Cultuur) was vol lof over de samenwerkende partijen. Anne Breure (Veem) gaf aan dat de Fair Practice Code een beroep doet op ‘onze collectieve verantwoordelijkheid’. En Erik Akkermans, die de voortgang van de Arbeidsmarktagenda toelichtte, zei dat er was gemikt op eigen verantwoordelijkheid en daadwerkelijk aanpakken en dat nu de Regiegroep onder leiding van Evert Verhulp (Kroonlid SER) ook weer breed is samengesteld. Peter van den Bunder (Kunstenbond): “Er wordt constructief overlegd met werkgevers en anderen over de uitwerking, nu komt het aan op de uitvoering”.IN VOGELVLUCHT ENKELE UITSPRAKEN UITGELICHT:
- Mariëtte Hamer (SER): Neem knelpunten weg in algemene wetgeving en beleid, wat betreft o.a. het zzp-vraagstuk | Sectorspecifiek beleid is nodig, bijvoorbeeld een tijdelijke inkomensvoorziening voor startende makers.
- Marijke van Hees (Raad voor Cultuur): Specifieke maatregelen, omdat de kunstwereld zo divers is. Bijvoorbeeld voucherregelingen voor culturele kennis, zoals ook met techniek gebeurt | Garantiefonds waarmee nieuwe initiatieven van kunstenaars kunnen worden gefinancierd | Collectief onderhandelen voor zelfstandigen | Structurele verbeteringen ook via regelingen die bij andere ministeries zijn belegd (V&J, Sociale Zaken, Economische Zaken, Financiën).
- Erik Akkermans (Arbeidsmarktagenda): Het opdrachtgeverschap herwaarderen: vroeger was de PTT de grootste opdrachtgever voor autonome kunstenaars | Prestatie-eisen aanpassen | Geoormerkte subsidieverhoging t.b.v. arbeidsvoorwaarden (zelfstandigen), ook via de fondsen (tijdelijke regeling continueren) | Werk maken van bescherming intellectueel eigendom
- Anne Breure (Fair Practice Code): Belangrijk dat de kunstenaars de code gebruiken in hun onderhandelingen, de instellingen hem gebruiken in hun bedrijfsvoering en verantwoording, de fondsen hem in hun voorwaarden en toetsing opnemen en dat u, de politiek, hem onderschrijft en in uw plannen meeneemt | Niet omdat werken in de kunst zo bijzonder is, maar juist omdat het net als in alle andere domeinen werken is.
- Peter van den Bunder (Kunstenbond): Wij roepen kunstenaars, werkgevers en opdrachtgevers op om zich uit te spreken. Over artistiek succes, maar tegelijkertijd toch een structureel verlieslijdende beroepspraktijk hebben | Laat de sector vooroplopen in arbeidsmarktbeleidsontwikkeling en verbindt de agenda’s van de ministers van Cultuur en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan elkaar | Accepteer stijging van tarieven en subsidiebedragen als nieuwe inkomstenbronnen niet toereikend zijn.
- Henriëtte Post (Fonds Podiumkunsten): Belangrijk dat vrije- en gesubsidieerde sector zelf ‘eigenaar’ is van die richtlijnen, omdat de podiumkunsten grotendeels opereert in een markt die géén overheidsfinanciering of –bemoeienis kent; als de honorariumrichtlijnen ‘eigendom’ zijn van de subsidiënt is het risico groot dat het de onderhandelingsruimte van de niet gesubsidieerde kunstenaar verzwakt.
- Birgit Donker (BKNL): Honorariumrichtlijn voor beeldend kunstenaars gaat niet om een inkomensondersteuning, maar om loon naar werk | Het is een ‘omgekeerde Wet Normering Topinkomens’ | Richtlijn is succes: aantal musea en kunstinstellingen dat een honorarium betaalt aan kunstenaars is verdubbeld en richtlijn inmiddels toegepast door ruim honderd instellingen | 800.000 euro per jaar is nodig voor een goed functioneren van de honorariumrichtlijn in de beeldende kunst.
- Arno van Roosmalen (De Zaak Nu): Uitbreiding van en structurele financiering van de honorariumrichtlijn | Collectieve afspraken en arbeidsrechtelijke bescherming naar alle zzp-ers in de sector | Het instellen van de Fair Practice Code als (landelijke) subsidievoorwaarde.
- Robbert Baruch (Buma/Stemra): Value Gap: Internetplatforms verdienen miljarden euro’s met auteursrechtelijk beschermd materiaal, maar dragen voor het gebruik geen, of een zeer lage vergoeding af aan de rechthebbenden ervan | Met aanpassingen in de regelgeving zullen concerns onderhandelen over een vergelijkbare, redelijke en eerlijke vergoeding voor het muziekgebruik. Daardoor eerlijkere en gezondere markt voor muziek | Buma/Stemra is verheugd dat de Europese Commissie dit probleem benoemt en er oplossingen voor aandraagt.
- Jan van der Plas (Popcoalitie): Laat makers meedelen in de opbrengst van hun muziekopnamen | Een investeringsfonds voor de verbetering van de kwaliteit van Nederlandse muziekproducties | Verruiming van het programmabudget van de gesubsidieerde podia en festivals, die kweekbak van de popmuziek | Popmuziek terug in de Basis Infrastructuur.
- Anoek Nuyens (theatermaakster): Ik werk 10 uur per voorstelling, exclusief reistijd, voor 203 euro. Min: verplichte bijdrage zorgverzekeringswet, een premie voor mijn aov, pensioen. Is: 13,50 per uur. Dat is 1 euro meer dan ik met mijn bijbaantje in de Thuiszorg verdiende toen ik nog studeerde | Ik vraag om voorstel om deze steeds groter groeiende groep freelance kunstenaars, zonder pensioen en verzekering, terug een plek in dat sociale stelsel te geven.
- Rita Zipora (zangeres en bestuurslid BAM Beroepsvereniging voor Auteur-Muzikanten): Optreden bij DWDD wordt niet betaald | Stimuleringsfonds Pop, passend bij de huidige tijd | Vergoedingen voor de makers zelf (en niet altijd naar derden) | Mogelijkheid om vanuit een eenmanszaak aan te vragen | Online waardeketen totaal niet op orde | Gages: makers en podia samen om tafel.
- Ook Anthony Fiumara (klassiek componist), Britt van Uem (journalist) en Coralie Vogelaar (beeldend kunstenaar) beschreven de opbouw van hun beroepspraktijk en inkomstenbronnen. Voor hun artistieke werk, waar vraag naar is en waarvoor zij opdrachten krijgen, krijgen zij veel te weinig betaald.
Klik hier voor de agenda, genodigden en position papers van de Hoorzitting Lees verder…
-
Lees en luister: verslag Paradisodebat 2016
5 Sep 2016 in Activiteit, Verslagen en samenvattingen
Het Paradisodebat 2016, met als thema ‘De kunst van democratie’, liet op meerdere vlakken een keerpunt zien in de perceptie van kunst en cultuur in de samenleving. Niet alleen vanuit de Tweede Kamer maar ook door de bijdragen van de hoofdsprekers Saskia Sassen en Henk Oosterling. Lees hier het verslag, incl. beeldimpressie en audio-opname.
Audio-opname
Luister hier naar de audio-opname van het Paradisodebat 2016 ‘De kunst van democratie’ (totale speelduur 2 uur 14 min).
Verslag Paradisodebat 2016
Sandra Jongenelen
SAMENWERKEN EN NETWERKENNiet langer ligt het cultureel ondernemerschap op ieders lippen. De twee woorden vielen geen enkele keer tijdens het jaarlijkse Paradisodebat op zondag 28 augustus 2016 in Amsterdam. Politici, kunstenaars, bestuurders en het publiek omarmden het nieuwe thema verbinden. Het hangt al jaren in de lucht, maar nu is het definitief. Samenwerken en het smeden van netwerken zijn definitief de nieuwe buzz-woorden in de cultuursector.
Het debat van Kunsten ’92 trapte af met hoogleraar sociologie Saskia Sassen, verbonden aan de Columbia University in New York. Als een van de invloedrijkste denkers van deze tijd vraagt zij zich in haar laatste boek Uitstoting af of de democratie stand kan houden in onze sterk veranderde wereld. Sommigen noemen haar de vrouwelijke Piketty, de Franse econoom die op basis van historisch onderzoek liet zien dat de rijken alleen maar rijker worden. Haar kracht schuilt in de analyse van de tijd. Tegelijkertijd klinkt tussen de regels door een oplossing die sterk doet denken aan de jaren tachtig: do it yourself, samen.
Van piramide- naar netwerkdenken
Sassens metavisie lijkt mijlenver verwijderd van de dagelijkse politieke lijstjes en doelstellingen. Ze wijst naar de roofzuchtige opkomst van de financiële sector. Toch liet minister Jet Bussemaker (PvdA) van OCW zien dat ze Sassens boodschap adequaat kan vertalen. Sassens gedachtegoed was de afgelopen twee jaar ook terug te vinden op de Nederlandse podia met de voorstelling Door de bank genomen. Acteur Gijs Scholten van Aschat mengde zich in de discussie, evenals een groot aantal politici, onder wie wethouders van grote steden en Eerste en Tweede Kamerleden. De Rotterdamse filosoof Henk Oosterling reageerde op Sassens betoog, ook met een krachtig pleidooi het piramide-denken te veranderen in het netwerk-denken.
Hypotheekcrisis
Moderator Ruben Maes maakte aan het begin van het debat duidelijk dat het over meer zou gaan dan geld. Het zou reflectiever worden, beloofde hij. Met dank aan Sassen lukte dat. Zij legde uit hoe het kapitalisme in de jaren tachtig, negentig van de vorige eeuw in de greep raakte van de financiële wereld. Terwijl de banken tot dusver geld uitleenden dat zij daadwerkelijk beheerden, introduceerde de nieuwe motor van de economie regelingen met fictief geld. De afloop daarvan is bekend. Alleen al in de VS werden zo’n 35 miljoen mensen door die hypotheekcrisis getroffen.
Tel daarbij twee belangrijke andere ontwikkelingen op. Het feit dat de mensheid er de afgelopen twintig jaar in slaagde grote delen van de wereld te vernietigen. En de toenemende invloed van puissant rijke investeerders. Steeds meer onroerend goed komt in buitenlandse handen. Sassen: ‘Qatari hebben meer bezit in Londen dan de Britse koningin. Singapore kocht grote delen van Detroit en een groot aantal grachtenpaden zijn in handen van Chinese bedrijven.’
Gedeelde publieke waardenSassen dankt haar naam aan Nederlandse ouders en kondigde aan het begin van het debat in het Nederlands aan ‘dat ze geen Nederlands spreekt’. Haar verhaal is complex en veelomvattend; lees vooral haar boek voor de complete analyse. Het bood genoeg aanknopingspunten voor minister Bussemaker om erop verder te borduren. ‘Tegen de roofzucht moeten wij een ander verhaal zetten, het verhaal van gedeelde publieke waarden.’ Ze gaf ook een positieve draai aan Sassens analyse. ‘Als we de wereld in twintig jaar kapot kunnen maken dan kan je hem ook in twintig jaar veranderen.’ De minister zet zich in voor de bescherming van het publieke domein, waar ook kunst deel van uitmaakt. Kunst is onderdeel van de samenleving, vindt ze. Dat maakte ze concreet met het voorbeeld van de Cultuurkaart voor jongeren. Drie jaar geleden zorgde zij ervoor dat die behouden bleef. ‘Creativiteit is cruciaal voor de samenleving en daarom is cultuureducatie zo belangrijk.’
Skills van de 21ste eeuw
Daarmee onderschreef ze het betoog van Henk Oosterling, hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en aanjager van Rotterdam Vakmanstad. Oosterling is ervan overtuigd dat cultuureducatie van basisschool tot en met de universiteit van groot belang is voor volgende generaties om op duurzame wijze te kunnen denken en handelen. Hij pleitte niet alleen voor een nieuwe manier van denken: in plaats van top – down volgens een piramidestructuur, naar denken in netwerken. Ook riep hij op tot een nieuwe versie van out-of-the box-denken. Hij liet de skills van de 21ste eeuw zien; vaardigheden die veel kunstenaars op het lijf zijn geschreven: ondernemende inslag, geëngageerd denken en open voor experiment. Maar ook bijvoorbeeld media-geletterdheid hoort daarbij.
Tocht door de woestijn
Gespreksleider Maes schuwde ook de actualiteit niet. Was er hoop voor instellingen in de knel als Orkater? Lag er een reparatiebedrag van € 24 miljoen in het verschiet? De minister gaf aan op Prinsjesdag naar buiten te treden. Cultuurwoordvoerder van D66 Alexander Pechtold liet meer los. ‘We komen een heel eind. Dit is voor de cultuursector het laatste jaar van de tocht door de woestijn.’ Daarmee doelde hij op de ingrijpende bezuinigingen van € 200 miljoen onder cultuurminister Halbe Zijlstra. Opmerkelijk was de reactie van VVD-wethouder Jeroen Hatenboer van Enschede. Hij nam afstand van het beleid van zijn partijgenoot. ‘Als partij zijn we te veel meegegaan met de cultuur van die tijd.’
Cultuureducatie
Wat ook opviel was de eensgezindheid van verschillende politici. Over samenwerking en netwerk-denken gesproken. Cultuurwoordvoerder van de PvdA Jacques Monasch pleitte voor meer cultuureducatie in het onderwijs. ‘We zijn daar iets kwijtgeraakt.’ D66’er Pechtold was het met zijn PvdA-collega eens. ‘De bandbreedte tussen partijen is niet zo heel groot.’ Over het beoogde cultuurbeleid van de PVV – alle cultuursubsidies afschaffen – was iedereen het eens. De achterban van de PVV is helemaal niet tegen cultuur. Ongelooflijk veel mensen genieten van kunst en cultuur, al hebben ze helemaal niet in de gaten dat het met kunst en cultuur te maken heeft.’ Daarmee verwees hij ook naar de half miljoen mensen die naar de Amsterdamse Uitmarkt waren gekomen, de officiële opening van het culturele seizoen met honderden optredens en performances.
Maatschappelijk draagvlak
Waar Sassen liet zien hoe de kloof tussen verschillende mensen de afgelopen jaren is vergroot, droeg Bussemaker een oplossing aan. Juist kunst en cultuur kunnen die kloof overbruggen. Ze vertelde over een Somalisch meisje dat de oorlog in eigen land ontvluchtte, in Den Haag contrabas leerde spelen en optrad met het Residentie Orkest. Veel culturele instellingen leggen verbindingen. Denk ook aan musea die relaties aanknopen met zorginstellingen. Zoals haar PvdA-voorganger Rick van der Ploeg het cultureel ondernemerschap introduceerde, zo richt Bussemaker zich op de verbindende rol van kunst en cultuur. Mede daarmee wil ze ook het maatschappelijk draagvlak voor kunst en cultuur vergroten.
Collectief eigendom
Nieuw is dat natuurlijk niet. Wethouder Sjoerd Feitsma van Leeuwarden vertelde hoe het de stad vier jaar geleden lukte om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden. Niet met een van boven opgelegd programma, maar door het bidbook samen te stellen met verschillende netwerken, van vogelaars tot operaliefhebbers. ‘Met een programma dat wordt gedragen door mensen en niet wordt gemaakt voor mensen.’
Namens het NDSM-terrein vertelde Eva de Klerk hoe zij zeventien jaar geleden begonnen met samenwerking tussen verschillende netwerken. ‘We werden geframed als kunstenaars, maar de groep was veel breder.’ Al in 1997 publiceerden ze over de mogelijkheden van collectief eigendom en de participatiemaatschappij, jaren voordat minister-president Rutte het op de agenda van Nederland zette. Hiermee werd ook Sassens betoog bevestigd over de aankoop van onroerend goed door rijke investeerders. ‘De grond om ons heen wordt aan buitenlandse ondernemers verkocht’, aldus de Klerk.
100.000 handtekeningen
O
ok Nederlandse theatermakers zijn al in-getuned op de ontwikkelingen die Sassen schetst. De voorstelling Door de bank genomen die de afgelopen drie jaar door Nederland toerde, ging in op de ongebreidelde geldschepping van de financiële sector. Private banken maken geld door gewoon maar wat getallen in de computer in te voeren. De acteurs van De Verleiders sloegen de handen ineen met de stichting Ons Geld en startten een burgerinitiatief, waarmee ze 100.000 handtekeningen verzamelden. Weer een voorbeeld van netwerken.Acteur Gijs Scholten van Aschat vroeg zich af: ‘De kunst heeft iets gedaan. We hebben ons geëngageerd en de handtekeningen aan de politiek aangeboden. Wat doen jullie?’ Pechtold pakte de handschoen op: ‘We hebben geluisterd en wij denken dat daar grotere verbanden voor nodig zijn, op Europees niveau.’
Radicaliseer en unite
Het laat precies zien waar Sassen het over heeft, het onvermogen van de democratie. En het maakt duidelijk dat verschillende netwerken, meer dan alleen de politiek, gemobiliseerd moeten worden. In zijn afsluitende woorden sloot Jan Zoet, voorzitter van Kunsten ’92, daarbij aan. Hij citeerde de oproep van Wouter Hillaert in zijn State of the Union bij het Theaterfestival Vlaanderen: radicaliseer en unite!
Beeldimpressie
Een kritische blik
GEEN AANVAL, MAAR EEN UITNODIGING
Door Naomi Velissariou, bestuurslid van Kunsten ’92
Lees verder…
Lees hier het artikel op de website van de Theaterkrant
Of open de PDF:
-
Bijdrage Henk Oosterling Paradisodebat 2016
4 Sep 2016 in Verslagen en samenvattingen
Tijdens het Paradisodebat besprak socioloog Saskia Sassen in een vlot tempo de denkbeelden die zij presenteert in haar laatste boek Uitstoting (beluister hier). Filosoof Henk Oosterling vertaalde in zijn bijdrage Sassens analyse naar de Nederlandse praktijk en legde het verband met het thema van het Paradisodebat 2016: de kunst van democratie. Zijn lezing is eveneens te beluisteren, maar nu ook te downloaden als PDF:
-
Audio Paradisodebat 2016
30 Aug 2016 in Activiteit, Verslagen en samenvattingen
Luister hier de audio-opname van het Paradisodebat 2016 ‘De kunst van democratie’.
Let op: De eerste drie minuten van de opname zijn vanwege laag volume slecht hoorbaar. Hierna is het opname goed verstaanbaar. -
Terugblik Boekmanlezing + debat 2016 in woord en beeld
30 Jun 2016 in Verslagen en samenvattingen
In het kader van het Holland Festival organiseerden de Boekmanstichting, Kunsten ’92, Europe by People (EU2016) en European Cultural Foundation de Boekmanlezing en debat 2016: De Culturele dimensie in de stad van de toekomst. Wat is ervoor nodig om die steden leefbaar te houden? Welke rol kunnen kunst en cultuur daarin spelen?
Hans Mommaas (hoogleraar Regional Sustainability Governance aan Tilburg University en algemeen directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving) verdedigde het belang van kunst en cultuur voor de stad en haar toekomstige inwoners en nieuwkomers, in Nederland en Europa. Steden vormen immers onze draaideur naar de toekomst. Onder leiding van moderator Natasja van den Berg (Tertium) vond er daarna een debat plaats tussen Hans Mommaas, Karolina Spaic (ZID Theater), Kristian Koreman (Bureau ZUS, Zones Urbaines Sensibles) en Kajsa Ollongren (wethouder Gemeente Amsterdam, o.a. van Economie en van Cultuur).
Op deze pagina vindt u een terugblik op de Boekmanlezing 2016 aan de hand van:
- Video-opname (gehele lezing en debat)
- Getekend verslag door Ronald van der Heide
- Foto-impressie
- Verslag door Jack van der Leden
Boekmanlezing 2016: De culturele dimensie in de stad van de toekomst from Pakhuis de Zwijger on Vimeo.
Beeldverslag Ronald van der Heide
Verslag: Jack van der Leden
De culturele dimensie in de stad van de toekomst ‘Omwille van de verbeelding’De stad van de toekomst staat voor mega-uitdagingen, legde Mommaas uit, binnen uiteenlopende agenda’s: economisch, sociaal en ecologisch. Het gaat daarbij om enorme opgaven. Denk aan voortgaande verstedelijking, groei van de bevolking, circulaire economie, energietransitie, klimaatveranderingen. Zo is de huidige extreme regenval een voorbeeld van de effecten van klimaatverandering. ‘Voor de natuur is al dat water geen probleem, voor de versteende stad wel.’ Smart cities zoals Amsterdam, Eindhoven en Utrecht doen het heel goed, maar middelgrote steden als Leeuwarden en Helmond ontbreekt het aan een ontwikkelverhaal.
Van belang is een goede wisselwerking tussen strategieën die horizontaal en verticaal, centraal en decentraal, nationaal en regionaal met elkaar in balans brengt en verbindt. Daarvoor is een sterke publieke cultuur gewenst. Maatschappelijke solidariteit is dan ook een belangrijk aspect, en daarom moeten de verschillende agenda’s aan een sociale agenda worden gekoppeld. En hier komen kunst en cultuur om de hoek kijken! Nadrukkelijk niet enkel als instrument en glijmiddel, benadrukte hij, maar ook als voedingsbodem voor nieuwsgierigheid en verbeelding. Verbeelding geeft betekenis aan de werkelijkheid en werkt verbindend.
-
