De culturele programmering van de publieke omroep staat zwaar onder druk. Door de aangekondigde bezuinigingen verdwijnen vanaf 2027 tientallen radio- en televisietitels, worden kanalen als NPO 2 Extra en NPO Soul & Jazz opgeheven. Er is steeds minder ruimte voor genres zonder directe commerciële waarde — maar met grote publieke betekenis. Dat er eerst wordt bezuinigd en pas daarna het publieke bestel wordt herzien, vergroot het risico dat korte termijneffecten leidend worden.
De Taskforce Culturele en Creatieve Sector, een samenwerkingsverband van meer dan honderd branche- en beroepsorganisaties, waarschuwt in een brief aan de Tweede Kamer dat hiermee meer verloren gaat dan alleen programma’s. Het raakt de kern van een publieke taak: cultuur zichtbaar maken. Van muziek tot architectuur, van boeken tot dans, van regionaal erfgoed tot hedendaagse kunst. Uitingen die de verbeelding prikkelen, mensen verbinden, ons voorbij de eigen bubbel laten kijken. Veel daarvan vinden geen plek op commerciële zenders en krijgen online onvoldoende redactionele bedding. De publieke omroep hoort dé plek te zijn voor langdurige ontwikkeling, artistieke vrijheid en onafhankelijk makerschap – de basis voor cultuurprogramma’s, documentaires, fictie en andere inhoud die niet door de markt wordt gedreven.
De gevolgen voor de kijker en luisteraar zijn groot. En breder dan dat: de creatieve keten van makers, producenten en instellingen wordt hierdoor hard geraakt. “Wie nu de basis uitholt, verliest straks het vermogen om cultuur, taal en verhalen door te geven aan nieuwe generaties,” aldus de brief.
De Taskforce pleit niet voor behoud van het oude, maar voor gerichte vernieuwing. Om de publieke mediataak op het gebied van cultuur toekomstbestendig te houden, zijn volgens hen vier voorwaarden cruciaal
> Gegarandeerde ruimte voor cultuur in de volle breedte
> Een zichtbaar en herkenbaar publiek podium voor cultuurprogrammering
> Structureel budget voor cultuur als onderdeel van de publieke mediataken in de volle breedte en een overgangsbudget tot 2029
> Fair pay voor makers en artiesten
“Een sterke publieke omroep is essentieel voor een weerbare democratie en een cultureel landschap dat toegankelijk is voor iedereen,” zegt Jeroen Bartelse, voorzitter van de Taskforce. “Bescherm wat kwetsbaar is, zodat het kan blijven groeien.”
LEES HIER DE BRIEF VAN DE TASKFORCE AAN DE KAMER
2 december 2025