Op deze pagina zetten wij de paragrafen over kunst, cultuur, media en erfgoed onder elkaar, die de politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s hebben opgenomen. Klik HIER voor de volledige verkiezingsprogramma’s op de site van Kunsten ‘92.
BBB
KUNST, CULTUUR EN MEDIA
BBB kiest voor kunst, cultuur en media die zijn geworteld in lokale, regionale en landelijke tradities en gemeenschappen. We willen een samenleving waarin verenigingen, musea, dialecten en tradities niet worden weggedrukt door de blik vanuit de Randstad. BBB wil een pluriform omroepbestel, met vitale en onafhankelijke omroepen die voor hun streek of achterban herkenbare programma’s maken. Binnen het publieke omroepbestel ligt nu te veel nadruk op ‘Hilversum’ en zijn de oude wortels in gemeenschappen verwaarloosd. De publieke omroep moet worden hervormd, met minder bestuurslagen, meer focus op journalistieke kwaliteit en betere aansluiting bij hoe mensen vandaag media gebruiken. Kunst, cultuur en musea zijn toegankelijk voor iedereen, ongeacht waar je woont of hoeveel je verdient. Juist in de regio’s buiten het zicht van Den Haag heeft BBB concrete resultaten geboekt. Cultuurgeld wordt eerlijker verdeeld over het land. Regionale en lokale omroepen worden versterkt.
KUNST EN CULTUUR GEWORTELD EN BEHOUDEN IN GEMEENSCHAP EN STREEK
Cultuur leeft in mensen, gemeenschappen en tradities. Niet in beleidsnota’s en Randstedelijke top down subsidies. BBB zet in op cultuur van onderop: van fanfares tot dialectpoëzie, van bloemencorso’s tot streekmusea. We willen jongeren weer in aanraking brengen met ambacht, erfgoed en lokale geschiedenis. Kunst en cultuur moeten inspireren, verbinden en herkenbaar zijn.
BBB wil:
– Cultuurbudget voor plattelandscultuur. Minstens 50 procent van het cultuurbudget hoort naar initiatieven buiten de grote steden te gaan, waarbij nadrukkelijk wordt gekeken of de regio’s buiten de Randstad voldoende aandacht krijgen.
– Steun streekcultuur. BBB is voor het verlenen van structurele steun aan streekcultuur zoals fanfares, bloemen en fruitcorso’s, varend erfgoed, trekkertrek en carnaval.
– Behoud en stimuleren streektalen. Fries, streektalen en dialecten klinken ons als muziek in de oren. Het gebruik hiervan dient te worden gestimuleerd. Daar waar streektalen onder druk komen, is extra aandacht nodig. Zo leren kinderen niet langer Limburgs thuis als moedertaal. Unesco kwalificeert het Limburgs daarmee als kwetsbare taal (status 3). Om de taal sterker te beschermen en te bevorderen, is erkenning nodig onder de zogenoemde Hoofdstuk IIIstatus van het Europees Handvest voor regionale talen.
– Aandacht voor de streek. In de bestaande cultuurprogramma’s op basis en middelbare scholen wordt ruime aandacht besteed aan streekgeschiedenis, ambacht en erfgoed.
– Eenvoudige subsidietoegang. Regionale cultuur loketten kunnen zorgen voor een eenvoudige toegang tot subsidies voor kleine verenigingen en lokale makers.
– Stimuleren immaterieel erfgoed. Gemeenten en provincies worden gestimuleerd om beleid te maken voor (immaterieel) erfgoed. Zoals streekmarkten en folkloristische evenementen. Voorrang bij streekbinding. Musea, podia en festivals die inzetten op laagdrempelige toegang en streekbinding krijgen wat BBB betreft voorrang bij het toekennen van subsidies.
– Meerjarige evenementenvergunningen. Regelmatig terugkerende, laag risico evenementen. Zoals bloemen en fruitcorso’s hebben een vergunning nodig die zo snel mogelijk kan worden verstrekt, zonder dat het traject keer op keer van meet af aan moet worden doorlopen. Landelijke status “cultureel erfgoed evenement”. Er moet een landelijke status komen voor evenementen die lokale tradities op het gebied van cultureel erfgoed erkent en extra bescherming biedt tegen overregulering.
– Korting op de culturele basisinfrastructuur (BIS). BBB staat voor cultuur dichtbij mensen. In plaats van grootschalige subsidies voor een klein aantal instellingen in de Randstad, kiezen wij voor versterking van regionale initiatieven, volkscultuur en lokaal erfgoed. De culturele basisinfrastructuur (BIS) wordt hervormd en versoberd. We schrappen dubbele subsidiëring en projecten die onvoldoende publiek trekken of geen maatschappelijke meerwaarde hebben. Zo maken we ruimte voor een cultuurbeleid dat weer geworteld is in de samenleving, met minder afhankelijkheid van Haagse fondsen en adviescommissies. Kunst mag schuren, maar moet niet vervreemden.
VRIJE MEDIA, BETROKKEN BIJ GEMEENSCHAPPEN
BBB staat voor het waarborgen van persvrijheid, het stimuleren van regionale perskanalen en de inzet van digitale media. De NPO vraagt wel om een stevige hervorming. Het aantal medewerkers is al tot 600 gegroeid. De organisatie wordt als bureaucratisch en niet effectief betiteld. Het bestaan van de verschillende omroepen vinden wij belangrijk. Zij vertegenwoordigen de pluriformiteit van onze samenleving. BBB kiest voor media waarin persvrijheid, regionale perskanalen en digitale media samenkomen. Vanuit verschillende invalshoeken en perspectieven. Dit is de sleutel tot een levendige, geïnformeerde en betrokken samenleving. Door de verschillende kanalen weten we wat er speelt in de wereld, in Nederland en in de regio. Zo kan iedereen op basis van alle informatie kanalen een mening vormen.
BBB wil:
– Persvrijheid en onderzoeksjournalistiek. Wij staan voor de veiligheid van journalisten en voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Indien nodig moeten er maatregelen worden getroffen die de o zo belangrijke persvrijheid en onderzoeksjournalistiek beschermen.
– Hervorming Nederlandse Publieke Omroep (NPO). De publieke omroep is van ons allemaal en hoort dus aan te sluiten bij brede maatschappelijke behoeften in plaats van bij een kleine, culturele bovenlaag. BBB wil de publieke omroep terugbrengen tot zijn kern: neutrale nieuwsvoorziening, informatie, educatie en een bescheiden cultureel aanbod. We gaan kritisch beoordelen welke entertainment programma’s bij de publieke omroep thuishoren en door de Rijksoverheid gefinancierd moeten worden en schrappen duplicatie met commerciële zenders en ondoelmatige digitaliseringsuitgaven. Doel is een sobere, breed gedragen publieke voorziening die niet concurreert met marktpartijen, maar publieke waarden dient. Dit levert een structurele besparing op, terwijl de kwaliteit van nieuws en duiding behouden blijft.
– Regionale informatie. De regionale en lokale omroepen zijn belangrijk voor de regionale informatie. Wij zien kansen door versteviging van de samenwerking met de landelijke omroepen. Zij worden tevens ingezet voor het behoud van de streektaal.
– Lokale perskanalen. In gemeenschappen vervullen lokale media een belangrijke rol. Zij horen te worden ondersteund in de nieuwsvoorziening.
– Aandacht voor concentratie in mediawereld. In een levendige democratie worden mensen breed geïnformeerd en krijgen ze duiding van nieuws en ontwikkelingen uit verschillende invalshoeken. BBB is bezorgd over het eigenaarschap van omroepen, kranten en (week) bladen dat in handen is van slechts een paar bedrijven. Deze versmalling doet merkbaar afbreuk aan de onafhankelijkheid en veelkleurigheid van onze media. Er dient beleid te komen om te borgen dat meer media in Nederlandse handen blijven.
CDA
WAARDEVOLLE CULTUUR EN TRADITIES
Het CDA wil waardevolle culturele tradities voor nu en latere generaties behouden. Tegelijkertijd beseffen wij dat ons verleden ook een schaduwzijde kent, zoals het slavernijverleden. Het erkennen en doorgeven van die geschiedenis is wezenlijk om onze cultuur volledig te begrijpen. Erfgoed helpt om een brug te slaan tussen traditie en het hier en nu, en te leren van het verleden. Juist kunst en cultuur kunnen in een onzekere wereld helpen creatief, weerbaar en veerkrachtig te zijn. Regionale of stedelijke cultuur versterkt de identiteit van gemeenschappen.
– We willen een brede regionale verdeling van aanbod en middelen, een brede toegang tot cultuur, en zowel lokale initiatieven als nationale iconen steunen. Onze keuzes voor een fatsoenlijk land.
– Het Rijksgesubsidieerde bestel gaat op de schop. De kleine culturele basisinfrastructuur- instellingen (BIS) en de fondsen worden samengevoegd, met regionale afdelingen. De duur van het cultuurplan brengen we naar acht jaar.
– Taal geeft gevoel van thuis. Daarom ondersteunen wij regionale taal, streektalen
en dialecten.
– 5 Mei is de nationale feestdag waarop we onze vrijheid, Nederland en ons Nederlands burgerschap vieren. We vinden het belangrijk dat dit jaarlijks een vrije dag is voor iedereen en vragen hiervoor aandacht in cao’s.
PLURIFORME MEDIA
Het CDA staat pal voor de persvrijheid en de democratische waarde van onafhankelijke journalistiek. Kwaliteitsmedia zijn van groot belang in tijden van mis- en desinformatie en propaganda. We willen een pluriform, toegankelijk, publieksonafhankelijk omroepbestel, met sterke representatie van de samenleving.
– Het CDA staat pal voor de vrijheid van media en onafhankelijke journalisten.
– Bij de uitwerking van een nieuwe Mediawet maken we de omroephuizen gezamenlijk verantwoordelijk voor de verdeling van de budgetten en borgen we digitalisering als structurele taak. Bij de realisatie van de Mediawet worden regionale, lokale en commerciële aanbieders betrokken.
– We versterken de regionale en lokale omroepen. Op zender 10 wordt in heel Nederland de regionale omroep uitgezonden. De NPO steunt hiervoor de regionale publieke omroepen.
– Sociale mediaplatforms oefenen ongekende invloed uit op publieke opinie, informatievoorziening en zelfs sociale verhoudingen. Daarom willen we anonieme sociale media-accounts kunnen verbieden. We willen de wetgeving aanscherpen om krachtig op te kunnen treden en een laagdrempelig meldpunt instellen voor slachtoffers van deepfakes, doxing, grooming of phishing.
– Het nieuws en onafhankelijke journalistiek bereiken steeds minder jongeren. Die trend moeten we keren. We verkennen de dieperliggende patronen en ontwikkelen samen met de wetenschap en private partijen een agenda waarvan de koppeling van traditionele en nieuwe media een onderdeel is.
– We willen dat voor mensen met een handicap steeds meer programma’s met audiodescriptie op de televisie worden aangeboden.
– Er komen wettelijke termijnen van twee keer vier jaar voor benoemingen van topfunctionarissen, directie en leden Raden van Toezicht.
CU
KUNST EN CULTUUR
Kunst, cultuur en creativiteit verrijken het leven en de samenleving. De overheid vervult een belangrijke rol als subsidieverstrekker, opdrachtgever en hoeder van ons culturele klimaat en erfgoed zoals musea en orkesten.
Bij de verdeling van overheidssubsidies voor culturele instellingen willen we een eerlijker verdeling over het land. Bibliotheken en muziekscholen spelen een belangrijke rol in de overdracht en kennis van cultuur. Kinderen zijn tot hun 18e jaar gratis lid van de bibliotheek. Bibliotheken zijn cruciaal in de aanpak van laaggeletterdheid, hebben een grote sociale functie voor jong en oud, vergroten kansengelijkheid en zorgen voor het behoud van leefbaarheid van de gemeenschap.
ERFGOED
Het fysieke erfgoed is een culturele drager van de ruimtelijke inrichting van Nederland. De overheid stelt blijvend geld beschikbaar om onderhoud aan Rijksmonumenten te plegen en herbestemming mogelijk te maken. Daarmee blijven ook monumentale kerkgebouwen, cultureel én beeldbepalend erfgoed behouden.
MEDIA
Onafhankelijke journalistiek en vrije media spelen een belangrijke rol in onze democratische rechtsstaat. Ze zijn de waakhonden van een open samenleving. Ook goede lokale en regionale journalistiek is daarvoor noodzakelijk. De conglomeraatvorming in het medialandschap is daarentegen onwenselijk. De overheid waarborgt de persvrijheid en komt op voor de veiligheid van Nederlandse journalisten wereldwijd. Geweld tegen journalisten is onacceptabel.
Publieke omroep
De publieke omroep is waardevol als een plek van onafhankelijk en pluriform media-aanbod. Omroepen, en niet de NPO, gaan over de inhoud en de vorm van hun programma’s. Bij de verdeling van de budgetten weegt het ledenaantal van een omroep mee. Om de publieke opdracht die de NPO heeft waar te kunnen maken is een stabiele financiering nodig, die onafhankelijk is van reclame-inkomsten. Levensbeschouwing is een pijler van de publieke omroep. De inhoudelijke invulling daarvan vraagt ruimte qua budget, platform en momenten van uitzending van programma’s op radio en tv.
DIGITALISERING
Digitalisering biedt veel kansen maar kent ook risico’s. De overheid moet grenzen stellen waar het gaat om de inzet van technieken en de regulering van ons digitale maatschappelijke verkeer, bijvoorbeeld bij het gebruik van kunstmatige intelligentie en algoritmes. Ons recht op privacy en onze vrije en ongefilterde toegang tot gegevens kunnen in het gedrang komen als we niet meer grip krijgen op grote techbedrijven die grote hoeveelheden data over ons verzamelen. Digitale platforms die door overheden worden ingezet om heimelijk de publieke opinie te beïnvloeden of desinformatie te verspreiden, worden verboden. Er komt een stevige Europese zorgplicht voor digitale platforms en hostingbedrijven om op te treden tegen strafbare uitingen en gedragingen wanneer die op of door middel van deze platforms plaatsvinden. Uitgangspunt is hierbij dat wat in de fysieke wereld niet is toegestaan, ook digitaal niet is toegestaan. Via het auteursrecht krijgen Nederlanders, naar Deens voorbeeld, copyright op hun eigen lichaam, gezichtskenmerken en stem, als vorm van bescherming van de lichamelijke integriteit. Er komt een beter wettelijk geborgd recht op een schone lei, zodat consumenten op een duidelijke plek een verzoek kunnen indienen om al hun data te laten vernietigen.
Kritisch op de Europese Digitale Identiteit
De ChristenUnie is kritisch op de ontwikkelingen rondom de Europese Digitale Identiteit (eID). Als er een eID komt, moet dit vrijwillig, transparant en privacy-proof zijn. Er komt geen Europees Burgerservicenummer.
D66
KUNST CULTUUR. ALTIJD EN OVERAL
Iedereen die weleens naar een festival gaat, een boek leest, een film kijkt of musea bezoekt, weet: kunst en cultuur maken het leven rijker. Ze geven ons ruimte om te voelen, denken, ontdekken en onszelf te zijn. Ze verbinden in moeilijke tijden, brengen mensen op onverwachte momenten samen en houden de samenleving een spiegel voor. Cultuur geeft hoop, verbeelding, troost en inspiratie – en is onmisbaar voor een vrije en veerkrachtige samenleving. De culturele sector is ook een sterke economische kracht: zonder creativiteit geen innovatie. Daarom maakt D66 kunst en cultuur overal voor iedereen toegankelijk.
• D66 kiest voor een bruisende, ondernemende culturele sector. We investeren meer en langdurig. Zo krijgen makers, kunstenaars en instellingen meer zekerheid, minder last van regels en meer ruimte voor creativiteit en vernieuwing.
• We willen een diverse culturele sector, met meer ruimte voor individuele kunstenaars, kleine collectieven en nieuwe kunstvormen. Cultuur moet overal in Nederland te vinden zijn, ook buiten de grote steden.
• Kunstenaars kunnen zich in een kwetsbare positie bevinden, met ongezonde machtsverhoudingen. D66 wil een betere beloning en meer toezicht op werkomstandigheden en betere bescherming van auteursrechten.
• Iedereen heeft het recht op cultuur. Dankzij D66 blijft het lage btw-tarief op cultuur, boeken en sport. Kunst, kennis en beweging mogen nooit een luxe zijn.
• D66 wil een volwaardige bibliotheek in iedere buurt. Niet alleen voor boeken, maar ook voor ontmoeting, gezelligheid, taallessen, toegankelijke overheidsinformatie, digitale hulp en projecten voor mensen die laaggeletterd zijn. Zo versterken bibliotheken wijken en dorpen.
• Er zijn steeds minder muziekscholen in Nederland. D66 wil muziekonderwijs terug in de samenleving. Met meer aandacht voor muziek op school, meer muziekscholen, kunsthuizen en creatieve centra.
• Nederland is rijk aan erfgoed. Van monumenten en kunstwerken tot streektalen en tradities: D66 maakt ons erfgoed weerbaar en toekomstbestendig. We geven mensen ruimte om dit zelf te ontdekken en beleven. Door erfgoed actief te gebruiken, houden we de geschiedenis levend.
• Op 1 juli is het Keti Koti. Dat wordt een nationale feestdag, net als Bevrijdingsdag op 5 mei. We staan stil bij het slavernijverleden en vieren de vrijheid.
• D66 wil een nationaal museaal beleid: structurele steun voor musea die de veelzijdige geschiedenis en cultuur van Nederland zichtbaar maken. Zoals het Slavernijmuseum in Amsterdam, het Eise Eisinga Planetarium in Franeker, het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk en het Museum Prinsenhof in Delft.
• De creatieve sector wordt actief betrokken bij maatschappelijke opgaven. Kunstenaars en ontwerpers brengen nieuwe perspectieven en kunnen vastgelopen processen doorbreken. We zetten deze aanpak voort en investeren in de samenwerking tussen overheid en creatieve sector.
STERKE EN VRIJE MEDIA. GEEN DESINFORMATIE
Vrije media geven mensen de ruimte om te begrijpen, mee te praten en invloed te hebben. Maar die ruimte staat onder druk. D66 beschermt journalisten, versterkt de publieke omroep en bestrijdt desinformatie. Want zonder betrouwbare media verdwijnt het vertrouwen.
• Vrijheid en veiligheid van journalisten is een basisvoorwaarde voor onze democratie. Daarom investeert D66 in persveiligheid. We beschermen freelancers en helpen bedreigde buitenlandse journalisten met noodvisa.
• Desinformatie ondermijnt vertrouwen en verdeelt mensen. Het zet de democratie onder druk. Daarom pakken we het hard aan: de publieke omroep krijgt meer middelen om desinformatie te bestrijden, er wordt strenger gehandhaafd en de journalistieke code wordt vastgelegd in de wet. Omroepen die desinformatie verspreiden, horen niet thuis binnen de publieke omroep.
• D66 versterkt digitale vaardigheden via voorlichting en onderwijs, zodat mensen nepnieuws kunnen herkennen.
• D66 versterkt de onderzoeksjournalistiek en lokale en regionale journalistiek, zodat journalisten de overheid scherp kunnen controleren.
• D66 investeert in een sterke publieke omroep met een divers en kwalitatief hoogstaand media-aanbod. We versterken de kerntaak van de publieke omroep: mensen voorzien van betrouwbare informatie. We bewaken dat publiek geld goed wordt besteed, ook bij bedrijven die buiten het bestel worden ingehuurd.
• Grote techbedrijven die geld verdienen aan journalistieke producten moeten journalisten hier eerlijk voor vergoeden.
JIJ BESLIST OVER JOUW DATA
Onze digitale toekomst is aan ons. Niet aan techbedrijven die verdienen aan verslavende algoritmes. Niet aan AI die discrimineert of mensen de mond snoert. En zeker niet aan buitenlandse machten die ons kunnen afsluiten van onze eigen data. D66 bouwt aan een digitale samenleving waarin de waarden die we samen belangrijk vinden centraal staan: veiligheid, menselijke waardigheid, rechtvaardigheid en democratie. En dat kán. We kunnen de kansen van de digitale wereld gebruiken om de samenleving sterker te maken, eerlijk en binnen de kaders van de rechtsstaat. Denk aan AI die artsen helpt om betere zorg te geven. Of aan digitale diensten die de overheid toegankelijker maken. De kennis en ervaring hebben we al in huis. Aan de slag!
• Digitale autonomie gaat verder dan wetten. D66 introduceert het Baas-over-eigen-bitsprincipe. Mensen krijgen zelf de regie over hun online leven. Dat geldt ook voor Nederland en de Europese Unie: we zorgen voor digitale onafhankelijkheid, van de cloud en infrastructuur tot apps en algoritmes. We kiezen voor Europese oplossingen en stevige handhaving van Europese regels.
• Een bewindspersoon voor Technologie en Innovatie krijgt onder meer de taak om het Rijk en publieke sectoren los te maken van grote techbedrijven uit Amerika en China.
• Onder leiding van de bewindspersoon zet de overheid sterk de toon bij aanbestedingen en contracteisen van ICT, vooral in belangrijke publieke sectoren. De ontwikkeling van AI in bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs en overheidsdiensten is gevoelig. Daarom laten we dat niet over aan buitenlandse bedrijven die alleen uit zijn op winst en schaal.
• We kiezen voor Europese alternatieven en helpen vanuit de overheid door als eerste klant (launching customer) om producten op de markt te brengen.
• D66 zet vol in op een sterke nationale en Europese ICT-sector. We maken onze positie in de halfgeleiderindustrie nog sterker: dat is de productie van bijvoorbeeld computerchips. We investeren in innovatieve start-ups en scale-ups in software. Dat is goed voor onze veiligheid én voor een sterke positie van de Nederlandse economie.
• Nederland wordt koploper in Europa in waarden gedreven en verantwoorde AI. AI biedt enorme kansen, maar zorgt ook voor risico’s voor werk, veiligheid en democratie. De strijd om de dominantie op het gebied van AI in de wereld is in volle gang. Nederland en Europa dreigen nog afhankelijker te worden van vijandige of ongewenste machten. D66 wil dat we producent zijn, geen consument. We bouwen daarom onze eigen kennis en kracht op het gebied van AI op, op basis van Europese waarden en standaarden.
• D66 staat voor democratische grip en onafhankelijke controle op ons digitale bestaan. Digitale autonomie is daarvoor cruciaal. Waar we die autonomie nog niet hebben, beschermen sterke toezichthouders mensen en maatschappij tegen de schadelijke effecten van de verdienmodellen van grote techbedrijven. We zorgen dat deze toezichthouders genoeg capaciteit hebben om sterk te handhaven.
• Veel volwassenen worstelen al met telefoonverslaving, maar kinderen nog meer. Hun nieuwsgierige brein is een verdienmodel voor grote techbedrijven. Daarom beschermt D66 het welzijn, de ontwikkeling en de online leefwereld van kinderen tegen verslaving, slechtere leerprestaties en misdrijven. Zolang grote techbedrijven niet gereguleerd zijn, wil D66 een duidelijke leeftijdsgrens van 15 jaar voor verslavende apps die zorgen dat je maar blijft scrollen. We willen geen smartphones in de klas en op het schoolplein.
• Ongewenste deepfakes, zoals nepporno of andere gemanipuleerde video’s, richten enorme schade aan bij slachtoffers en hun omgeving. D66 geeft daarom iedereen het auteursrecht over het eigen gezicht, lichaam en de eigen stem. Techbedrijven worden verplicht om nepbeelden binnen 24 uur te verwijderen. Sociale mediaplatforms moeten meer doen om online haatberichten te verwijderen. Iedereen moet zich veilig kunnen uitspreken, ook online. We versterken het toezicht hierop en stellen bedrijven aansprakelijk als zij in gebreke blijven.
FvD
KUNST, CULTUUR EN ERFGOED
Onze geschiedenis, onze kunsten en ons erfgoed vormen de basis van onze nationale identiteit. Forum voor Democratie wil dat deze schatten niet alleen bewaard blijven, maar ook actief worden uitgedragen. Dat betekent meer aandacht in het onderwijs voor Europese cultuur, klassieke muziek, schilderkunst, monumenten en filosofie. Musea en media moeten een centrale rol spelen in het ontsluiten van ons culturele en intellectuele erfgoed. Onze monumenten en steden zijn tastbare herinneringen aan wie wij zijn en wat we in het verleden tot stand hebben gebracht, en verdienen bescherming en waardering. Ook toekomstige generaties moeten trots kunnen zijn op de gebouwen en kunstwerken die ons land kenmerken. Cultuurbeleid hoeft niet duurder, maar moet wel zinvoller. Subsidies moeten gericht zijn op het conserveren en restaureren van erfgoed en het uitdragen van onze cultuur, niet op modieuze of ideologische projecten. Nieuwe (semi-)overheidsgebouwen moeten zó mooi zijn dat iedere Nederlander er trots op kan zijn – en een herbouw van het verloren gegane Paleis voor de Volksvlijt in Amsterdam zouden wij graag faciliteren. Daarnaast willen we inzetten op culturele diplomatie naar Frans model: Nederlandse literatuur vertalen en verspreiden via ambassades, en documentaires over onze geschiedenis internationaal toegankelijk maken. Zo versterken we onze eigen identiteit en dragen we die ook met trots uit naar de rest van de wereld.
Wij willen:
» Gratis toegang tot Rijksmusea
We maken Rijksmusea gratis toegankelijk voor Nederlanders, zodat onze cultuur en geschiedenis voor iedereen te ontdekken zijn.
» Subsidies voor erfgoedbehoud
We besteden subsidies aan conserveren, restaureren en expliciteren van erfgoed, zodat onze kunst en monumenten bewaard blijven.
» Behoud van het Frysk
We behouden het Frysk als tweede Rijkstaal, zodat regionale cultuur en identiteit beschermd blijven.
» Bescherming historisch erfgoed
We versoepelen regels voor modernisering van monumenten zolang het aanzicht behouden blijft en leggen geen hedendaagse etiketten op historische gebouwen, zodat de geschiedenis in ere wordt gehouden.
» Nieuwbouw in harmonie met erfgoed
We eisen dat nieuwbouw altijd past binnen het historisch aanzicht, zodat ons stadsbeeld en onze dorpen hun karakter behouden.
» Cultuur en filosofie in onderwijs en media
We geven meer aandacht aan de Nederlandse cultuur (en onze Europese cultuurfamilie), aan klassieke muziek, Europese schilderkunst en filosofie, zodat jongeren hun wortels en tradities beter leren kennen.
» Schoonheidseis voor nieuwe gebouwen
We verplichten dat alle (semi-)overheidsgebouwen architectonisch mooi en indrukwekkend dienen te zijn, zodat iedere Nederlander er trots op kan zijn.
» Kunstsubsidies op kwaliteit
Het subsidiebeleid in de cultuursector dient gericht te zijn op kwaliteit, niet op diversiteit of ideologie.
» Nieuw Paleis voor de Volksvlijt
We bouwen een nieuw Paleis voor de Volksvlijt, zodat er een nationaal symbool van trots en culturele grandeur terugkeert in het hart van onze hoofdstad.
» Culturele diplomatie naar Frans model
We verspreiden vertaalde Nederlandse literatuur en documentaires over onze geschiedenis internationaal, zodat onze cultuur wereldwijd zichtbaar wordt.
MEDIALANDSCHAP
De publieke media zijn in ons land te veel verstrengeld geraakt met de gevestigde politiek. Ze zijn te weinig afspiegeling van het brede maatschappelijke debat en zijn onvoldoende kritisch op de macht. Een kleine groep presentatoren, redacties en opiniemakers bepaalt de toon, waardoor dezelfde onderwerpen, dezelfde gasten en dezelfde invalshoeken telkens terugkomen. Het gevolg is een stuitende eenzijdigheid en een groot gebrek aan oprechte nieuwsgierigheid. Kritische of afwijkende geluiden worden nauwelijks gehoord, terwijl juist de publieke omroep — gefinancierd met belastinggeld — de taak heeft álle Nederlanders te vertegenwoordigen. Dit gebrek aan diversiteit schaadt het vertrouwen van burgers in de media en versterkt het gevoel dat er geen ruimte meer is voor echt pluralisme.
Forum voor Democratie kiest voor een grondige hervorming van het medialandschap. We willen een publieke omroep die werkelijk pluriform is en waar alle opvattingen eerlijk aan bod komen. Nieuwe initiatieven — of het nu gaat om omroepen of online media — moeten ruim baan krijgen en de kans krijgen zich te ontwikkelen zonder te worden tegengewerkt door bestaande structuren. Daarnaast is het cruciaal dat ook commerciële omroepen en kranten divers en onafhankelijk blijven. Buitenlandse investeerders mogen geen doorslaggevende invloed krijgen op onze nationale en lokale mediakanalen. Zo zorgen we dat media in Nederland weer onafhankelijk, kritisch en representatief worden.
Wij willen:
» Onderzoek naar onafhankelijkheid van de NPO Ombudsman
We onderzoeken of de NPO Ombudsman daadwerkelijk onafhankelijk functioneert, zodat klachten over partijdigheid serieus en objectief behandeld worden.
» Onafhankelijke Raad van Toezicht voor de NPO We stellen een onafhankelijke Raad van Toezicht in, zodat het bestuur van de publieke omroep democratisch gecontroleerd en evenwichtiger wordt.
» Ruim baan voor nieuwe media
We geven nieuwe omroepen en (online) media de ruimte om zich te ontwikkelen, zodat het medialandschap vernieuwt en pluriform blijft.
» Beschermingswet voor nationale media
We voeren een wet in die voorkomt dat (buitenlandse) investeerders te veel invloed krijgen op Nederlandse kranten en commerciële zenders, zodat de media onafhankelijk en nationaal verankerd blijven.
GL-PvdA
MEDIA, KUNST EN CULTUUR
Mensen echt samenbrengen, dat lukt vaak het beste door een mooi lied, een ontroerende film of door samen te dansen op een zonovergoten festival. Niet voor niets staan kunst en cultuur aan de basis van onze beschaving en halen mensen er enorm veel plezier uit. Door nieuwe vormen van media ontdekken we andere manieren om ons te vermaken en onze publieke omroep verbindt Nederland en houdt ons geïnformeerd. Daarom moeten kunst, cultuur en media van hoogwaardige kwaliteit zijn en bereikbaar voor iedereen
KUNST EN CULTUUR
“Kunst en cultuur dragen bij aan verbinding en creativiteit in onze samenleving. Dit willen we toegankelijk houden voor jong en oud.”
Jong en oud moet kunnen genieten van kunst en cultuur. Het draagt bij aan verbinding en creativiteit. Daarom is het belangrijk dat we de drempels tot culturele voorzieningen zo laag mogelijk houden. Makers moeten kunnen rekenen op een eerlijke beloning. We zetten ons in om ons cultureel erfgoed te behouden voor toekomstige generaties.
› Ruim aanbod van culturele voorzieningen. We investeren in de culturele en creatieve sector, niet alleen via het Rijk, maar ook via gemeenten en provincies. Cultuurparticipatie, amateurkunst, muziekverenigingen en kleine productiehuizen ondersteunen we extra. We hechten grote waarde aan regionale spreiding van culturele voorzieningen en subsidies.
› Gratis bibliotheekabonnement. De bibliotheek is de huiskamer van de stad of dorp. Iedereen moet toegang hebben tot boeken en informatie ongeacht je portemonnee, daarom maken we het bibliotheekabonnement gratis. De Informatiepunten Digitale Overheid (IDO’s) zijn ondergebracht bij bibliotheken en daarmee is het belang van bibliotheken aanzienlijk toegenomen. We blijven ons inzetten voor een bibliotheek in de buurt.
› Meer vertrouwen en stabiliteit in financiering. We versimpelen de voorwaarden, aanvraagprocedures en verantwoordingseisen rondom subsidies. Voor structurele financiering maken we het mogelijk om voor acht in plaats van voor vier jaar subsidie aan te vragen. We maken de naleving van de Code Diversiteit & Inclusie en fair pay & fair practice een bindende voorwaarde voor het ontvangen van subsidie.
› Een eerlijke beloning voor makers. Door de fair pay & fair practice als norm te hanteren ontvangen makers een eerlijke beloning waarmee ze kunnen rondkomen. We creëren een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering en pensioen voor alle werkenden, waar ook culturele zzp’ers onder vallen.
› Inclusieve cultuur. We willen alle mensen, alle inkomensgroepen, alle leeftijden en alle levensovertuigingen bereiken. Wij voeren actief beleid om diversiteit binnen culturele instellingen en organisaties te bevorderen, en om toegankelijkheid voor mensen met een beperking te vergroten. De afgelopen jaren zijn er veel meldingen geweest van grensoverschrijdend gedrag. Daarom is een blijvende preventieve aanpak nodig.
› Kennis maken met cultuur. Musea, podia en andere cultuurinstellingen worden in staat gesteld om actief en gericht specifieke groepen te laten kennismaken met kunst en cultuur, zoals jongeren, ouderen en nieuwkomers.
› Talentontwikkeling en perspectief voor jonge kunstenaars. Wij bevorderen samenhangende lokale talentroutes, zodat jongeren de weg naar het professionele podium (muziek, dans, theater, beeldende kunst) kunnen bewandelen. Om te voorzien in lokale cultuureducatie en -participatie bevorderen we de heroprichting van publiek gesubsidieerde muziekscholen en centra voor kunstzinnige vorming.
› Meer cultuuronderwijs voor scholieren. We zorgen ervoor dat kinderen via de Rijke Schooldag in contact komen met cultuur, zoals theater, dansvoorstellingen en concerten. Dat doen we door een verhoging van het budget voor de cultuurkaart. Scholen krijgen middelen om vakleraren in te zetten voor cultuuronderwijs en we versterken de samenwerking van scholen en kunstopleidingen met de culturele sector.
› Geen winst op doorverkoop tickets. We verbieden de bedrijfsmatige doorverkoop van tickets en we leggen de variabele ticketprijzen aan banden.
› We behouden ons cultureel erfgoed voor toekomstige generaties. Ons culturele geheugen staat onder druk. We investeren in restauratie, verduurzaming en behoud van monumenten, historische gebouwen en archeologische vindplaatsen. Wij garanderen het voortbestaan van Nederlandse topinstellingen in de culturele sector, waaronder de symfonische orkesten.
MEDIA
“Een onafhankelijke en pluriforme publieke mediadienst is onmisbaar voor onze democratie.”
Een onafhankelijke en pluriforme publieke mediadienst is een onmisbaar onderdeel van ons democratisch bestel. We versterken de journalistiek en hervormen de omroep zodat Nederlandse burgers weer jarenlang plezier kunnen hebben van onafhankelijke kwaliteitsjournalistiek en prachtige programma’s die ons samenbrengen.
› Een sterke, hervormde publieke omroep. We gaan voor een stevige publieke omroep, met een pluriform aanbod en een broedplaats voor talent. De huidige ledenomroepen gaan op in vier omroephuizen. De NOS en NTR vormen samen één taakomroephuis, waarbij de bijzondere positie van de NTR gewaarborgd blijft. De NPO houdt in samenwerking met de vier omroephuizen en het taakomroephuis de faciliterende en coördinerende rol voor de schema-indeling van de programma’s op online zenders en kanalen. De NPO krijgt stabiele financiering door het budget voor acht in plaats van voor vijf jaar vast te leggen.
› Toegang tot het bestel. De verantwoordelijke bewindspersoon is niet meer degene die bepaalt of een nieuwe omroep wordt toegelaten tot het bestel. Een externe toezichthouder, zoals het Commissariaat voor de Media, wordt daarvoor aangesteld. Zo ontstaat er meer afstand tussen media en politiek.
› Toegankelijkheid publieke omroep. Alle publieke programmering moet voorzien zijn van audiodescriptie om toegankelijk te zijn voor mensen met een (audiovisuele) beperking of handicap. Programma’s van algemeen belang, zoals nieuws, actualiteiten, belangrijke informatievoorzieningen, moeten snel vindbaar zijn op verschillende apparaten.
› Bestuur en toezicht. Per omroephuis is er één raad van bestuur en één raad van toezicht. Dat is een halvering van het huidige aantal directeur-bestuurders en toezichthouders. Bestuurders van omroephuizen mogen maximaal twee termijnen van vier jaar aanblijven. Overstappen naar een ander omroephuis is niet mogelijk.
› Schrappen ledencriterium. Het aantal leden is straks niet meer de enige voorwaarde om een nieuwe omroep te beginnen. Naast het ledencriterium komen er bredere beoordelingscriteria. Zo hoeft minder geld aan marketing te worden uitgegeven.
› Onafhankelijke redacties. We scherpen het redactiestatuut van de publieke omroepen aan door de rol van de commercieel directeur en de eindredacteur te splitsen zodat redacties meer zeggenschap krijgen en de journalistieke inhoud beter wordt beschermd.
› Veilige werkomgeving. De afgelopen jaren waren er veel klachten en zorgen over de sociale veiligheid op de werkvloer bij de publieke omroep. Het is belangrijk dat de ingezette aanpak niet ondersneeuwt in de hervorming van de omroepen en blijvende aandacht krijgt.
› Meer vast, minder flex. Het personeel van de publieke omroep komt in vaste dienst. Flexwerk kan worden ingezet voor bijvoorbeeld grote producties of het inhuren van buitenproducenten, om zo innovatie en nieuwe formats aan te jagen.
› Sterke lokale en regionale journalistiek. Een sterke lokale journalistiek is belangrijk als waakhond voor de lokale overheid en belangrijk in gemeenschappen. Er komt nauwere samenwerking tussen lokale, regionale en landelijke publieke omroepen. Lokale en regionale media moeten meer (financiële) mogelijkheden krijgen om te innoveren, onder andere om apps en online platforms te ontwikkelen. Daarnaast zetten we in op meer publiek-private samenwerking tussen regionale kranten en lokale en regionale omroepen.
› Eerlijke bijdrage grote streamingdiensten. Er komt een hogere investeringsverplichting voor buitenlandse streamingdiensten. Ook Big Tech bedrijven gaan onder deze investeringsverplichting vallen.
› Minder reclame. De reclamezendtijd op de publieke omroep wordt teruggebracht tot maximaal 5% van de totale zendtijd. Rondom kinderprogrammering wordt helemaal geen reclame meer uitgezonden. Zo wordt de commercialisering van de publieke omroep tegengegaan.
› Nepnieuws aan banden leggen. Met Europese wetgeving als de Digital Services Act bestrijden we nepnieuws en desinformatie die via sociale media worden verspreid. Ook moeten er moderatieverplichtingen gelden.
DIGITALISERING
“In een democratie moeten mensen zich vrij en veilig kunnen uitspreken, zonder sturing door onzichtbare algoritmes of buitenlandse techmiljardairs.”
De digitale vooruitgang gaat razendsnel. We gebruiken AI in ons werk, betalen met onze telefoon en onderhouden online contact met vrienden en familie. Nieuwe technologieën helpen onze bedrijven om te groeien, zorginstellingen om goede zorg te leveren en overheden om meer diensten aan te bieden. Tegelijkertijd zijn er risico’s. Misinformatie en nepvideo’s verspreiden snel, hackers kunnen websites van banken of overheden platleggen, en niet iedereen komt mee in de digitale samenleving.
Daarom kiezen we in alles wat we doen voor verantwoordelijk gebruik en publieke controle. In een democratie moeten mensen zich vrij en veilig kunnen uitspreken, zonder dat het gesprek gestuurd wordt door onzichtbare algoritmes of de politieke agenda van buitenlandse techmiljardairs. We creëren eerlijke algoritmes, versterken onze veiligheid en investeren in kunstmatige intelligentie die bijdraagt aan de samenleving. Zo voorkomen we dat de ongelijkheid toeneemt en beschermen we onze vrijheden.
Digitalisering voor iedereen
› Iedereen komt digitaal mee. Digitalisering biedt veel kansen, maar alleen als iedereen meekomt. Toegang tot de overheid, zorg en onderwijs zit verstopt achter de DigiD-app, ingewikkelde websites en online formulieren. Alle overheidswebsites moeten toegankelijk zijn (A-status) en er moet altijd een niet- digitaal alternatief zijn voor contact met de overheid. We maken afspraken met telecombedrijven om internet voor iedereen betaalbaar te maken.
› Leren over de digitale wereld. Mediawijsheid en digitale geletterdheid worden een vast onderdeel van het onderwijscurriculum. Elke jongere moet voldoende geletterd en gecijferd het onderwijs verlaten. Kerndoelen zoals lezen, schrijven en kritisch nadenken mogen niet lijden onder het gebruik van AI. Plekken waar mensen heen kunnen om wegwijs te worden op het internet, zoals bibliotheken, krijgen toereikende financiering.
› Een einde aan verslavende algoritmen. Digitale diensten, zoals sociale media, worden bewust verslavend gemaakt. Zo vreten online platforms onze aandacht, verzamelen ze op grote schaal persoonlijke data en maken ze een verdienmodel van smartphoneverslaving. Dit heeft grote en negatieve gevolgen voor onze privacy, gezondheid, autonomie, het publieke debat en de democratie. We doorbreken het verdienmodel hierachter door een verbod op Europees niveau van gepersonaliseerde content en online tracking.
› Jongeren in een digitale wereld. Mediawijsheid helpt jongeren en ouders om verantwoord om te gaan met het internet. We zijn voor (gedifferentieerde) leeftijdsgrenzen voor sociale media die verslavende algoritmen gebruiken. Daarnaast voeren we een Digitale kijkwijzer in, net als de kijkwijzer voor series en films, inclusief adviezen voor schermtijd per leeftijdsgroep.
› Altijd makkelijk overstappen. Het moet met één klik op de knop mogelijk zijn om over te stappen naar een nieuwe dienstverlener en al je data mee te nemen. Dataportabiliteit – het makkelijk verplaatsen van gegevens tussen diensten – wordt in Europa standaard voor online platforms. Dit zorgt voor keuzevrijheid en een eerlijke concurrentie op de digitale markt.
› Een overheid zonder discriminerende systemen. Zie hoofdstuk ‘Democratie, Rechtsstaat en Gelijke Rechten’.
› Minister van Digitale Zaken. De digitalisering gaan we centraal coördineren voor alle lagen van de overheid met een minister van digitale zaken. Om te functioneren als één digitale overheid, komt er een Digitale Comptabiliteitswet. Zo brengen we het overzicht en beheer van de overheids-ICT op orde. Met een betere informatiehuishouding wordt de wettelijke deadline voor Woo-verzoeken vaker gehaald.
› Publieke digitale ruimte. Voor een goed functionerende democratie is een goede online publieke sfeer noodzakelijk. Daarom komt er meer aandacht voor een waarden gedreven publieke digitale ruimte via alternatieve sociale media.
› Democratisering van soft- en hardware. Door middel van aanbestedingen en subsidies ondersteunen we de ontwikkeling van betrouwbare opensourcesoftware en -hardware met broncodes die iedereen kan controleren, aanpassen en verbeteren.
› Duurzame digitalisering. De digitale samenleving verbruikt veel grondstoffen en stoot steeds meer CO2 uit. We sturen als overheid op circulariteit en efficiëntie. Wie hardware of media zoals films en videogames aanschaft, moet erop vertrouwen dat het blijvend bruikbaar is. We zetten ons in voor Europese regelgeving die modulaire en repareerbare hardware stimuleert en veroudering tegengaat.
› Waardevol werken met kunstmatige intelligentie. We zetten samen met vakbonden in op fijner en efficiënter werken met AI, en platformwerkers hebben recht op sociale zekerheid, zie hoofdstuk ‘Werk, Inkomen en Economie’.
› Een eerlijkere beloning voor makers. AI heeft ook gevolgen in de culturele sector. In de sector moet fair pay & fair practice de norm zijn. Subsidies moeten direct terechtkomen bij makers en uitvoerenden en we hebben aandacht voor de gevolgen van generatieve AI op het auteursrecht.
JA21
CULTUUR
JA21 onderschrijft het belang van de kunst- en cultuur- sector in de Nederlandse samenleving. Het is het zout in de pap. Het zet aan tot denken en je hoeft het er niet mee eens te zijn of het mooi te vinden. Toch is vanuit het perspectief van JA21 wel het nodige aan te merken. De sector kijkt al decennialang vanuit een links ideologische tunnelvisie naar de samenleving. Het tegengeluid krijgt nauwelijks een plek; diegene die een kritisch geluid laat horen, loopt het risico te worden gecanceld.
JA21 staat daarentegen voor een pluriforme kunst en cultuursector waarbij juist wel de verschillende ideologische invalshoeken een plek krijgen. En zeker hoort daarbij de herwaardering van Nederlandse tradities, taal en culturele symbolen. Wat JA21 betreft moet er significant minder overheidsgeld naar de uitvoerende kunsten: subsidie is juist niet goed voor een bloeiende cultuursector. Waar JA21 wel geld aan wil besteden is aan het behoud, de restauratie en het toegankelijk maken van ons cultureel erfgoed (zoals digitalisering van archieven en kwetsbare boeken).
Wat betreft JA21 moet de rol van de NPO worden terug- gebracht tot twee publieke zenders met nieuws, satire, muziek, sport, documentaires, geschiedenis, de- bat, achtergrond en duiding. Louter entertainment kan aan de commerciële omroepen worden overgelaten. Ledenomroepen worden afgeschaft.
De nieuwsvoorziening door de NPO moet neutraal, objectief en pluriform zijn. Van de NPO mag worden geëist dat zij consequent zelfkritisch is op deze aspecten van haar nieuwsvoorziening en maatregelen treft wanneer die neutraliteit, objectiviteit en pluriformiteit door grote delen van de bevolking in twijfel wordt getrokken. Dit heeft alles met de geloofwaardigheid van de Nederlandse publieke omroep te maken en dat raakt rechtstreeks het vertrouwen van de burger in de rechtsstaat en de democratie.
JA21 wil:
– Dat de NPO tot twee zenders wordt teruggebracht voor nationale gebeurtenissen, sport, debat en cultuur met afschaffing van de ledenomroepen. De NPO organisatie moet neutraliteit, objectiviteit en pluriformiteit van haar nieuwsvoorziening zelf te waarborgen.
– Een pluriform cultuurklimaat stimuleren waarbij Nederlandse tradities, taal en cultuuruitingen in voldoende mate aan bod komen.
– Dat de cultuursector minder afhankelijk wordt van structurele subsidies en meer het particulier en commercieel initiatief wordt gestimuleerd.
NSC
STERKE CULTUUR
De democratische rechtsstaat en onze vrijheid zijn zwaar bevochten. We willen dat er meer aandacht komt in het cultuurbeleid voor (regionale) geschiedenis en voor mensen die zich hebben ingezet voor vrijheid en verdraagzaamheid. Cultuur is een bindmiddel van de samenleving en moet daarom overal in Nederland toegankelijk zijn.
> Een stabiel, meerjarig cultuurbudget geeft rust en ruimte aan instellingen. Daarbij moet er een eerlijke spreiding van cultuurgelden zijn: niet alleen in Amsterdam, maar ook provincies als Groningen of Limburg. We pleiten voor een herverdeling van middelen voor kunst en cultuur waarbij extra inzet nodig is in het landelijk gebied.
> Een aantal culturele instellingen behoort tot de vaste culturele infrastructuur van Nederland. Voor hen schrappen we onnodige rompslomp bij herhaalde subsidiering: goed presteren betekent verlenging. Cultuurfondsen krijgen meer ruimte voor vernieuwing en eenmalige projecten.
> We gaan lokale cultuurinitiatieven, amateurkunst en bibliotheken versterken. De bibliotheek is een belangrijke basisvoorziening en moet gratis zijn. Naast leesbevordering, bevorderen van leesplezier en digitalisering heeft de bibliotheek een belangrijke rol in het aanjagen van cultuur en is het een belangrijke ontmoetingsplaats.
> Er komt een nationaal historisch museum waar alle belangrijke onderdelen van onze nationale en regionale geschiedenis te zien zijn. Het museum belicht zowel perioden van vooruitgang en overwinning zoals tijdens de Tachtigjarige Oorlog, als nationale rampen zoals de Watersnoodramp en beladen hoofdstukken zoals het slavernijverleden.
> Om de totstandkoming van nieuwe nationale en streekproducties in toneel, musical en film te bevorderen moet er een apart stimuleringsfonds komen. We stimuleren de organisatie van evenementen die de Nederlandse taal en cultuur promoten, zoals taalfeesten en voorleeswedstrijden. We willen de culturele en taalkundige banden met Vlaanderen verder aanhalen door meer gezamenlijke evenementen te organiseren.
> Van de Zaanse Schans tot het Achterhuis, van de hunebedden en Rembrandt tot het Planetarium van Eise Eisinga en van de Deltawerken tot de historische zeilvaart. Het landschap, de cultuur en geschiedenis van de lage landen trekken jaarlijks vele miljoenen bezoekers uit binnen- en buitenland. We pleiten voor actief rijksbeleid om het verhaal van Nederland en haar regio’s te vertellen en toerisme goed gespreid te faciliteren.
> Monumenten vertellen het verhaal van ons Nederland. Het cultuurbeleid ondersteunt de instandhouding van nationaal cultureel erfgoed, musea en tentoonstellingen. Historische kerktorens en stadsgezichten moeten actief behouden blijven.
MEDIA
In het programma-aanbod van de publieke omroep komt de diversiteit van de samenleving tot uitdrukking. Maar steeds minder mensen kijken lineair televisie of luisteren naar de radio, vooral jongeren nemen hun informatie via andere kanalen tot zich. Nieuw Sociaal Contract zet zich in voor een goed en veelzijdig media- aanbod.
> We hechten aan pluriforme media daarom willen we een breed omroepbestel met ten minste vijf publieke omroepverenigingen. NOS en NTR fuseren we tot één taakomroep.
> Geen grensoverschrijdende beloningen meer. We willen dat er bij de publieke omroep meer transparantie is over nevenfuncties, beloningen en naleving van Wet normering topinkomens (WNT) en eisen inzicht in hoe publieke middelen worden besteed. We willen een wettelijk verankerde journalistieke code, met toezicht en handhavingsbevoegdheden voor het Commissariaat voor de Media.
> We staan een zorgvuldige uitbreiding van advertentie-inkomsten bij de NPO toe, met name via NPO Start en andere online platforms, met uitzondering van nieuws- en kinderprogramma’s.
> We willen dat er verschillende stemmen in de media blijven klinken. Daarom komen er strengere regels voor overnames en zeggenschapsstructuren van mediabedrijven, waaronder kranten.
> We steunen lokale en regionale omroepen. Voor de rechtsstaat is het van belang dat de gehele publieke sector, inclusief de lokale en provinciale democratie, gevolgd wordt door een kritische en onafhankelijke journalistiek. Ook stimuleren we samenwerking tussen regionale, lokale en nationale omroepen.
PvdD
Kunst, cultuur en erfgoed voor iedereen
Een samenleving functioneert het best als er volop ruimte is voor tegenmacht, kritische geluiden en reflectie. Kunst en cultuur vervullen hierin een belangrijke rol. Ze zetten aan tot reflectie, maken emoties los, ontroeren of ontregelen. Kunst stimuleert mensen buiten gebaande paden te denken en kan verschillen overbruggen. In deze tijd van maatschappelijke transities spelen kunst en cultuur ook een cruciale rol bij de verbeelding en vormgeving van de rechtvaardige samenleving die we voor ogen hebben, eentje die niet egocentraal, maar ecocentraal is. Kunst en cultuur hebben ook positieve effecten op de gezondheid. De Partij voor de Dieren wil de kunst-, cultuur- en erfgoedsector nadrukkelijk betrekken bij maatschappelijke vraagstukken, zoals de aanpak van de klimaat- en natuurcrisis, de woningnood en het dekolonialiseren van de samenleving.
We kiezen daarom voor herstel van het hart van een vrije samenleving: een bloeiende, inclusieve kunst-, cultuur- en erf- goedsector. Er moeten geen miljarden naar fossiele bedrijven, er moet meer geld naar de kunst- en cultuursector. De harde bezuinigingen van de afgelopen decennia brengen de bestaanszekerheid en de toegankelijkheid van kunst, cultuur en erfgoed in gevaar. We moeten alles op alles zetten om bestaans- zekerheid te garanderen voor uitvoerende en docerende kunst- en cultuurbeoefenaars, en ervoor zorgen dat iedereen kunst en cultuur kan ervaren.
• Het budget voor kunst, cultuur en erfgoed wordt verhoogd om de toegankelijkheid ervan voor alle inwoners van Nederland te vergroten. De overheid faciliteert kunst- en cultuuraanbod in heel Nederland, niet alleen in de Randstad.
• De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) is opgericht om een breed en divers publiek te voorzien van informatie, cultuur en educatie. Het is belangrijk dat de NPO deze rol kan blijven vervullen. Daarom wordt de bezuiniging op de NPO teruggedraaid.
• De NPO houdt standaard radiozendtijd vrij voor het programmeren van jazz- en wereldmuziek om zo een goede afspiegeling van de Nederlandse cultuur te vormen. Ook nieuwe muziek van Nederlandse muzikanten krijgt een ruim podium.
• Cultuureducatie en cultuurparticipatie worden in de wet verankerd. Tot die tijd stimuleert de Rijks- overheid gemeenten en provincies om van cultuur- participatie een vast onderdeel te maken van hun welzijnsbeleid. Op lokaal niveau komen er goed gespreide, toegankelijke, betaalbare en gevarieerde voorzieningen.
• Een bloeiende samenleving vraagt om investeringen in een gelijkwaardige en toegankelijke cultuur- sector voor makers, producenten, personeel, partners en publiek. Daarvoor wordt de naleving van de Code Diversiteit en Inclusie gestimuleerd.
• Makers in de culturele sector krijgen een eerlijke vergoeding, in lijn met de Fair Practice Code, de gedragscode voor ondernemen in deze sector. Fair Pay wordt overal verplicht, en daarvoor worden structureel middelen vrijgemaakt. We investeren ook in regelingen voor kwetsbare zzp’ers, het moderniseren van subsidievoorwaarden en het stimuleren van opleidings- en ontwikkelings- mogelijkheden binnen de sector.
• Er komt beleid op klimaat en milieu in de cultuur- sector, zodat de sector de eigen ecologische voet- afdruk kan verkleinen. Daarnaast kan dit ook bijdragen aan meer bewustwording over klimaat, natuur en milieu.
• We investeren in behoud en heropening van gratis openbare bibliotheken. Digitalisering van archieven van culturele en historische organisaties wordt gestimuleerd, maar mag niet ten koste gaan van de fysieke collectie.
• Museumbezoek wordt financieel toegankelijk voor alle burgers. Zo worden musea gratis voor mensen met een laag inkomen en voor studenten.
• Naast popmuziek verdienen ook andere muziekstijlen steun. Tussen de verschillende muziekstijlen hoort een evenredige verdeling te zijn. Dat betekent onder meer een goed podiumbeleid, ruimte voor alle muziekstijlen binnen de Raad van Cultuur en het Fonds Podiumkunsten en aandacht voor de inkomenspositie van muzikanten.
• Het auteursrecht en het auteurscontractenrecht worden gemoderniseerd om de positie van de makers te versterken. Platforms die geld verdienen aan het aanbod van films en muziek gaan een redelijk deel van hun winst uitkeren aan de recht- hebbende makers. Makers worden beschermd tegen het gebruik van hun creaties voor de training van AI-systemen.
• Cultuur-, kunst- en muziekeducatie krijgen een vaste plek in het lesprogramma van het basis-, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Scholen worden een plek waar verbinding ontstaat tussen wijk, ouders, culturele instellingen, bibliotheken, kunstencentra, musea, verenigingen en podia.
• We behouden het verlaagde btw-tarief van 9% voor de kunst- en cultuursector.
• Er wordt proactief gezocht naar samenwerkingen met diverse maatschappelijke netwerken, raden en instanties uit het culturele domein om mee te denken over uitdagingen in onze maatschappij.
• De creatieve sector en de erfgoedwereld. worden vaker betrokken bij het aanpakken van maatschappelijke opgaven, zoals de klimaatcrisis.
• Culturele instellingen die zich laten sponsoren door bedrijven uit de fossiele industrie krijgen geen subsidie meer van de overheid.
• Kruisbestuiving tussen artistiek en academisch onderzoek wordt gefaciliteerd. Het landelijk fonds voor experimenteel onderzoek en projecten op het gebied van kunst en weten- schap wordt versterkt.
• De Rijksoverheid bevordert herbestemming van monumenten en stimuleert gemeenten om cultuurhistorische waardenkaarten op te stellen. Historisch waardevolle panden worden niet gesloopt, maar natuurinclusief gerenoveerd.
• Archeologische vindplaatsen en cultuurhistorische elementen in het landschap verdienen bescherming en de betekenis ervan wordt breed uitgedragen naar het publiek.
• We ondersteunen de verduurzaming van monumenten.
• De overheid bevordert het herstel van cultuur- landschappen, onder meer door renovatie of aanleg van akkerranden, heggen en houtwallen, met een ruimhartig steunprogramma.
Bescherm de journalistiek
Onafhankelijke, pluriforme journalistiek en media, zowel landelijk als lokaal, zijn essentieel voor het goed functioneren van een democratische samenleving. Hier in Nederland, maar ook in het buitenland. Helaas staat de vrije journalistiek onder druk, worden veel journalisten bedreigd en is betrouwbare informatie steeds moeilijker te onder- scheiden van desinformatie. De Partij voor de Dieren vindt daarom dat de media en journalisten adequaat gesteund en beschermd dienen te worden. Het toeslagenschandaal heeft laten zien hoe belangrijk onderzoeksjournalistiek is om de macht te kunnen controleren.
• We spannen ons in om de onafhankelijke journalistiek te blijven waarborgen. We versterken daarom de toegankelijkheid en omvang van fondsen voor onafhankelijke journalistiek en steunen investeringen in onderzoeksjournalistiek. Daarbij is er aandacht voor inclusie en diversiteit.
• Oude én nieuwe media kunnen aanspraak maken op stimuleringsfondsen voor de media. Besluit- makers binnen mediafondsen vormen een betere afspiegeling van de samenleving.
• We investeren voldoende in de publieke omroep en de regionale omroepen, om onafhankelijke nieuwsvoorziening, verslaggeving en onderzoek te kunnen waarborgen. De publieke omroep is onafhankelijk, ook van commerciële invloeden, en blijft reclameluw.
• We komen op voor de rechten van journalistieke organisaties en makers om eerlijk betaald te krijgen door techgiganten (zoals Google en Meta) voor het gebruik van hun journalistieke inhoud.
• Er wordt geïnvesteerd in professionalisering van de regionale en lokale media, die een belangrijke controletaak vervullen ten aanzien van de regionale politiek. Er komt een verplichting voor kunstmatige intelligentie (AI)-aanbieders om transparant te zijn over de manier waarop ze gebruikmaken van nieuwsartikelen en ander bronnen.
• We zetten ons actief in tegen bedreigingen aan het adres van journalisten. Ook kunstenaars en (politieke) tekenaars worden beter beschermd. Online platforms worden aangesproken om maatregelen te nemen tegen bedreigingen.
• We beschermen journalisten tegen rechtszaken die bedoeld zijn om hen te intimideren en censureren. Het is van groot belang dat journalisten juist de machtige bedrijven die zulke juridische procedures starten kunnen blijven onderzoeken.
• Het verlaagde btw-tarief voor nieuwsmedia blijft gehandhaafd.
• Nederland geeft noodvisa af aan buitenlandse journalisten in levensbedreigende situaties.
PVV
ONZE CULTUUR EN DEMOCRATIE
Nederland is een prachtig land. Zie ons unieke landschap, onze eeuwenoude molens en onze kerken. Zie ook onze rijke Nederlandse geschiedenis, cultuur en identiteit. Wij willen weer collectief trots zijn op ons land en op wie we zijn – in plaats van excuses maken voor het verleden van onze voorouders. Geen misplaatste schaamtecultuur, maar het koesteren van onze tradities, de standbeelden van onze nationale helden en onze feesten als Kerstmis, Sinterklaas mét Zwarte Piet en Pasen.
Wie naar de publieke omroep kijkt, ziet een ander “Nederland”: multiculturalisme wordt gepresenteerd als verrijking, voor het slavernijverleden zouden we ons moeten schamen, trots op ons land is er al helemaal niet meer bij, en klimaatverandering is volgens de NPO het grootste existentiële gevaar. De mening van de gewone Nederlander, die de PVV de grootste partij heeft gemaakt, doet er blijkbaar niet toe. Het subsidie-infuus van de NPO moet stoppen.
De PVV heeft niet voor niets “vrijheid” in haar naam staan. Wij vinden dat iedereen zijn of haar leven moet kunnen leiden zoals hij of zij zelf wil – of iemand nu hetero, homo of anders is. Helaas staat die vrijheid onder druk. Vandaag de dag kunnen homo’s vooral in de grote steden niet meer hand in hand over straat lopen zonder uitgescholden, bespuugd of zelfs in elkaar geslagen te worden, vaak door niet-westerse allochtonen.
Ook door de doorgeslagen woke-ideologie gaan we terug in de tijd: een ideologie die mensen opdeelt in steeds kleinere hokjes op basis van afkomst, huidskleur, geslacht, seksuele geaardheid en hoe iemand zich “identificeert”. Daarbij wordt zelfs het biologische geslacht – het verschil tussen man en vrouw – geweld aangedaan en vervangen door ontelbare genders. Dat heeft grote gevolgen: (transgender)mannen mogen meedoen aan vrouwensporten en eisen toegang tot vrouwentoiletten en -kleedkamers. Vrouwenrechten worden overboord gegooid. De PVV maakt hier een eind aan. Wij kiezen voor feiten, niet voor ideologie. Voor de PVV bestaan er slechts twee geslachten: man en vrouw. In wetten en beleid hoort het biologische geslacht weer leidend te zijn – dus geen “X” in het paspoort. We stoppen met gesubsidieerd wokebeleid en schrappen de hokjesdenkende genderpropaganda op scholen. In het onderwijs hoort links-liberale seksuele indoctrinatie niet thuis.
Veel burgers raken steeds meer vervreemd van hun eigen volksvertegenwoordiging en vragen zich terecht af óf zij nog wel worden vertegenwoordigd. Juist die burgers wil de PVV wél een stem geven.
Wij willen échte directe democratie – geen onzinnige, nietszeggende burgerberaden. Wij steunen de nu in het parlement voorliggende Grondwetswijziging voor een bindend correctief referendum.
Daarnaast willen we zoveel mogelijk inspraak via laagdrempelige landelijke én lokale referenda.
Nederland is één van de weinige landen in Europa waar burgemeesters niet worden gekozen, maar benoemd. De PVV wil rechtstreeks gekozen burgemeesters.
In veel (semi-)publieke functies worden topsalarissen betaald aan bestuurders die via een ons-kent-ons-netwerk aan zo’n vetbetaalde baan komen. Zorgbestuurders, OV-topmannen, CBR-toplui, omroepbestuurders: steeds duiken afgedankte oud-politici op die alleen vanwege hun partijkaart en netwerk-vriendjes op zo’n post komen. Aan deze politieke vriendjespolitiek en hoge salarissen wil de PVV een eind maken: benoemingen in de (semi-)publieke sector vinden alleen nog plaats op grond van inhoudelijke kwaliteiten, en er komen veel strakkere beloningsnormen. De Algemene Bestuursdienst schaffen we af. De Raad van State wordt ontdaan van politieke benoemingen.
Daarom wil de PVV:
– Handen af van onze geschiedenis, cultuur, identiteit, tradities en feesten; linkse haat tegen helden uit onze geschiedenis stoppen
– Excuses voor het slavernijverleden en de politionele acties intrekken
– Financiering van de NPO geheel stoppen
– Ontslag voor de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme
– We voeren een algeheel boerkaverbod in
– Verbod op de islamitische gebedsoproep
– Stoppen met wokebeleid: er zijn slechts twee geslachten – man en vrouw – en het biologische geslacht is leidend, dus geen “X” in het paspoort
– Geen (transgender)mannen in vrouwensporten, -gevangenissen, -toiletten en -kleedkamers
– Geen links-liberale seksuele indoctrinatie via het onderwijs
– Bindend correctief referendum invoeren; laagdrempelige landelijke en lokale referenda
– Gekozen burgemeesters
– 25% salarisverlaging voor bewindslieden, Kamerleden en Europarlementariërs; afschaffen wacht- geldregeling voor politici
– Bij werving en selectie van (top)ambtenaren telt alleen de inhoudelijke geschiktheid en niet geslacht, huidskleur en/of herkomst
– Benoemingen in de (semi-)publieke sector alleen op grond van inhoudelijke kwaliteiten, en er komen zeer strikte beloningsnormen
– Algemene Bestuursdienst afschaffen, de RvS wordt ontdaan van politieke benoemingen
– Geen overheidsinformatie in het Arabisch of andere niet-westerse talen
– Verbod op Arabische en andere niet-westerse teksten in onze (winkel)straten
– Koningshuis belastingplichtig en verlaging bijdrage aan Koningshuis met 25%
– Verbod op het dragen van islamitische hoofddoekjes in alle overheidsgebouwen inclusief de Staten-Generaal
– Verbod op het afleggen van de eed op Allah voor overheidspersoneel en militairen
SGP
ONZE CULTUUR EN PUBLIEKE OMROEP MET INHOUD
Cultuur speelt een belangrijke rol in de samenleving. Kunst en cultuur zijn bijzondere gaven die kleur kunnen geven aan het leven en die tegenwicht kunnen bieden tegen een te dominante rol van een financieel-economische kijk op de samenleving. De publieke omroep heeft de taak om tegenwicht te bieden tegen eenzijdige commerciële belangen en om zaken van nationaal belang, waaronder onze cultuur en geschiedenis, een podium te geven. Als het gaat om cultuur en de publieke omroep dient de overheid zich wel te concentreren op haar kerntaken. Dat betekent bijvoorbeeld extra zorg voor publieke goederen zoals monumenten. De publieke omroep dient compact te zijn en van hoogwaardige kwaliteit.
Concreet:
– Er komt een structurele subsidieregeling voor grote monumenten, waaronder monumentale kerkgebouwen en kerktorens. De Rijksoverheid bevordert dat meer gemeenten kerkenvisies opstellen voor het behoud en zorgvuldige herbestemming van monumenten.
– Kleine niet-commerciële organisaties die zich inzetten voor instandhouding en herbestemming van Rijksmonumenten krijgen ook toegang tot monumentensubsidies.
– Maatschappelijke voorzieningen zoals de openbare bibliotheek dienen in iedere gemeente beschikbaar te zijn. De overheid ondersteunt de aanwezigheid van een rijk aanbod aan boeken in bibliotheken op school.
– Omroepverenigingen moeten kunnen blijven functioneren binnen het bestel. Voor de Joodse gemeenschap dient een specifiek aandeel in de programmering beschikbaar te blijven.
– De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) beperkt het aanbod en het aantal kanalen. Amusement en het inkopen van uitzendrechten voor grote sporttoernooien is geen taak voor de publieke omroep. De NPO wordt reclamevrij.
– De belangrijke rol van de journalistiek binnen de democratische rechtsstaat vraagt om steviger toezicht binnen de beroepsgroep, waaronder de NOS, op journalistieke kernwaarden zoals betrouwbaarheid en onafhankelijkheid. Levensvatbare lokale omroepen worden niet gedwongen te fuseren.
– De overheid ondersteunt waar mogelijk de lokale en regionale journalistiek, bijvoorbeeld door een eerlijk speelveld op de advertentiemarkt te bevorderen.
SP
KUNST EN CULTUUR ALS FUNDAMENT VAN BESCHAVING
Cultuur verbindt, verdiept en verbeeldt. Toch leven veel kunstenaars in onzekerheid en worden media steeds vaker overgeleverd aan commerciële belangen. Dat bedreigt onze democratie én onze beschaving. We stoppen de uitverkoop van onze beschaving door te investeren in kunst en cultuur.
> Iedereen moet toegang hebben tot kunst en cultuur. We investeren in de toegankelijkheid en betaalbaarheid van kunst en cultuur. Dat betekent het ondersteunen van kunstenaars en muzikanten en de plekken waar je van hun werk kunt genieten. Podia in grote gemeenten, maar ook kleine en lokale podia in andere regio’s en wijken moeten geholpen worden in hun voortbestaan. Er komen geen btw-verhogingen voor de kunst- en cultuursector.
> Kunstenaars verdienen bestaanszekerheid. In een beschaafd land leven kunstenaars niet in armoede. We zorgen voor eerlijke betaling in de culturele sector, leggen minimumtarieven vast en investeren in een fonds voor kunstenaars en muzikanten van eigen bodem.
> Eerlijke ticketprijzen. We nemen wettelijke maatregelen tegen de woekerwinsten die worden gemaakt op de door- verkoop van tickets voor culturele evenementen en sportevenementen. We geven ruim baan aan festivals, omdat ze laagdrempelig zijn en een brede spreiding kennen in het land.
> Media horen onafhankelijk en toegankelijk te zijn. De journalistiek speelt een onmisbare rol in onze samenleving en democratie. Daarom zetten we in op sterke publieke en regionale journalistiek met goede en stabiele financiering. Verdiepende onderzoeksjournalistiek wordt aangemoedigd en ondersteund. Freelancers krijgen recht op een minimumtarief. We beschermen journalisten tegen bedreigingen, vanuit de samenleving en vanuit de politiek.
> Publieke omroep om trots op te zijn. We stoppen de bezuinigingen en investeren juist in de publieke omroep. We pleiten voor een brede en diverse publieke omroep, waar kijkcijfers niet meer leidend zijn en programmamakers meer mogelijkheden krijgen om te experimenteren met formats en programma’s. Bij de publieke omroep komt meer ruimte voor kritische journalistiek, Nederlands drama en documentaires.
> Een Nationaal Historisch Museum voor ons gezamenlijke verhaal. We richten een Nationaal Historisch Museum op dat laat zien hoe Nederland is ontstaan en welke waarden en strijd van gewone mensen hieraan ten grondslag liggen, en waarom onze rechtsstaat en sociale verzorgingsstaat zo belangrijk zijn. Ook besteden we aandacht aan de zwarte bladzijden uit onze geschiedenis, zodat we leren van het verleden en samen werken aan een rechtvaardige toekomst.
> Onze musea open voor iedereen. Rembrandt en Van Gogh zijn van ons allemaal. Daarom maken we rijksmusea gratis, te beginnen minimaal één dag per week. Ook regionale musea worden minstens één dag per week gratis toegankelijk. Zo kan iedereen genieten van kunst en geschiedenis, waar je ook woont, en zorgen we voor een eerlijke verdeling van cultuursubsidies in heel Nederland.
Volt
KUNST EN CULTUUR
– Er bestaan verschillende Europese initiatieven om Europeanen meer te verbinden met elkaar door middel van cultuur- en kunstsubsidies, zoals ‘Culture Moves Europe’ van de Europese Commissie. Volt wil dat we ook voor de Nederlandse overheid het verbinden van Europeanen een zwaarwegend doel maken bij het uitgeven van cultuursubsidie. Met name in de grensregio is het verbinden van Europeanen essentieel voor de samenleving.
– We maken openbaar erfgoed, musea en culturele instellingen gratis voor iedereen onder de 26 jaar, zoals ook in Frankrijk het geval is. Zo maken we kunst en cultuur laagdrempelig bereikbaar voor iedereen, ongeacht sociaaleconomische status.
– We willen dat duurzaamheidsstandaarden bij het behoud van cultureel erfgoed als monumenten aangescherpt worden. Om ons erfgoed door te kunnen geven aan de volgende generaties, is aanpassing van monumenten aan de hedendaagse eisen en wensen van de gebruiker en leefomgeving noodzakelijk. Volt wil daarbij aandacht voor monumenten in elke regio.
– We zorgen dat historische figuren in de juiste, complete historische context worden geplaatst. Verheerlijking van historische figuren die misdaden tegen de menselijkheid hebben gepleegd, past niet in ons beeld van een menswaardige samenleving.
– Geroofde kunst of erfgoed moet terug naar de rechtmatige eigenaren. Bij gebruik moet er een bruikleenovereenkomst op gelijkwaardig niveau komen. Pas met toestemming van het land van herkomst mag een replica of 3D-kopie gemaakt worden.
– We dringen de marktwerking in de Nederlandse archeologie terug, die met het ratificeren van het Verdrag van Valletta is geïntroduceerd. De overheid krijgt een sterkere rol als bevoegd gezag in onder andere de besteding van onderzoeksgelden. Deze is nu te sterk financieel gedreven.
– We zorgen ervoor dat de bestaanszekerheid van het gehele creatieve team versterkt wordt, in plaats van slechts die van de individuele maker. Daarom wil Volt, net als de Raad voor Cultuur, alle BIS-instellingen verplichten om per 1 januari 2025 collectieve tariefafspraken te maken voor alle werknemers en zzp’ers.
– We willen dat diversiteitscriteria bij de toekenning van subsidies aan makers onverminderd toegepast worden. Zo wil Volt onder andere de positie van vrouwen en mensen met een biculturele of migratieachtergrond in de cultuursector verstevigen.
– We zorgen voor een evenwichtige spreiding tussen centrale instellingen met nationale en internationale betekenis en instellingen met lokale en regionale betekenis.
– We koesteren plaatselijke/regionale gebruiken, sporten of ambachten en ondersteunen behoud en verspreiding van kennis hierover. We ondersteunen (culturele) uitingen, zoals bijvoorbeeld toneel en locatietheater, in het Fries en in minderheidstalen en dialecten. Hiermee geven we invulling aan ons streven naar behoud van eigen identiteit, tradities en diversiteit binnen de Europese context.
STERKE ONAFHANKELIJKE MEDIA
– Net als in Zweden, moet ‘mediawijsheid’ een verplicht onderdeel worden van het primair en voortgezet onderwijs. In Zweden krijgen leerlingen medialessen, waarin ze onder andere leren over nepnieuws en over hoe ze veilig met sociale media omgaan. Door kinderen en jongeren te leren omgaan met alle vormen van media (van nieuwsartikelen tot reclames en van entertainment tot het achtuurjournaal) zullen zij beter mee kunnen komen in de samenleving en worden ze weerbaarder tegen desinformatie en nepnieuws. Het leert ze bovendien de waarde van journalistiek en journalisten kennen.
– Volt vindt dat online platformen die in de EU actief zijn, zich aan onze spelregels moeten houden. Daarom wil Volt inzetten op strikte handhaving van de Europese regels voor privacy, desinformatie en concurrentie. Internetbedrijven moeten verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor de verspreiding van desinformatie.
– We leggen online-intimidatie aan banden. Mensen met een publieke stem (zoals wetenschappers, columnisten, kunstenaars en politici) moeten vrijuit kunnenspreken, ook in de digitale wereld. De grens van het vrije woord is volgens de wet ntimidatie en bedreiging, daarop moet ook online worden gehandhaafd.
– Voor desinformatie, complottheorieën en discriminatie is geen ruimte bij de publieke omroep. Omroepen moeten zich houden aan de journalistieke codes en het geldende recht. Dat moet ook direct afdwingbaar zijn, en daarom moeten de belemmeringen om snel in te grijpen worden weggenomen.
– Er worden ten minste 250 noodvisa afgegeven aan buitenlandse journalisten in levensbedreigende situaties. Persvrijheid houdt niet op bij de grens, dus we moeten ervoor zorgen dat journalisten overal ter wereld veilig hun werk kunnen doen. Nederland roept, als voorzitter van de Media Freedom Coalition, andere landen op een in verhouding even groot aantal noodvisa af te geven.
– Volt wil dat Nederland journalisten beschermt tegen juridische, online, fysieke en andere vormen van intimidatie en geweld. Daarom moet Nederland de Europese regels ter bescherming van journalisten tegen juridische intimidatie steunen en zich in Europees verband inzetten om deze regels aan te scherpen (SLAPP-rechtszaken). Hierbij moet specifieke aandacht zijn voor journalisten uit kwetsbare groepen, zoals vrouwen en mensen van kleur.
– We onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om online geweld tegen journalisten juridisch te definiëren.
– Volt wil dat Nederland zich, met de mediasector, in Europees verband inspant voor het vinden van duurzame financieringsmodellen voor een pluriform medialandschap, waarin onafhankelijke kwaliteitsmedia en onderzoeksjournalistiek floreren. Dat kan door journalisten en mediahuizen te ondersteunen bij het vinden van innovatieve financieringsmodellen, waarbij zij een eerlijk deel van de inkomsten ontvangen.
– Een deel van de zendtijd van de Nederlandse Publieke Omroep wordt straks besteed aan Europese programma’s. Dat kan bijvoorbeeld naar voorbeeld van de vensterprogrammering van lokale/ regionale omroepen en de NOS, waarbij lokaal en regionaal nieuws ruimte krijgt op de landelijke zender.
– Er moet een sterk en toegankelijk Europees publieke-omroepplatform komen, waar 24 uur per dag verslag wordt gedaan van de belangrijkste ontwikkelingen en actualiteiten in de Europese lidstaten.
– We zetten de komende jaren in op versterking van lokale en regionale media, waarbij zowel lokale als regionale media hun eigen karakter kunnen behouden. Volt wil daarbij de samenwerking en uitwisseling van best practices tussen lokale/regionale media uit verschillende lidstaten vergroten.
– Volt wil een uitbreiding van de zendtijd voor politieke partijen. Nu hebben alleen partijen met een zetel in het parlement recht op landelijke zendtijd.
– Volt wil dit recht ook geven aan Nederlandse partijen met een zetel in het Europese parlement. Volt wil ook recht op zendtijd introduceren voor regionale en lokale partijen bij regionale en lokale publieke omroepen. Zo versterken we de regionale en lokale democratie.
VVD
KUNST EN CULTUUR WAAR NEDERLAND TROTS OP KAN ZIJN
Kunst en cultuur dragen bij aan onze identiteit. Daarom blijven we oog houden voor alle vormen van kunst- en cultuurbeleving – in alle regio’s van Nederland. We kiezen voor een ondernemende en bloeiende cultuursector, die vooral zelf aan de lat staat om zo veel mogelijk mensen te trekken. We beschermen ons erfgoed en stimuleren cultuureducatie op school. Daarmee bieden we kinderen de mogelijkheid om kennis te maken met de wereld van cultuur en kunst.
> Ruimte voor ondernemerschap in de sector en in het cultuuronderwijs: We stimuleren artistiek ondernemerschap via nieuwe verdienmodellen en samenwerking met marktpartijen. Het moet aantrekkelijker worden voor zelfstandige kunstenaars en docenten om in het onderwijs te werken via bijvoorbeeld tijdelijke opdrachten/projecten.
> Regeldruk verminderen: We helpen de culturele sector waar dat kan door regeldruk, bijvoorbeeld bij vergunningsaanvragen en in subsidieaanvragen, te verminderen.
> Cultuur in de regio: Een groot deel van de landelijke cultuurgelden wordt enkel in Amsterdam ingezet, en dus veel minder in andere steden en provincies als Fryslân of Zeeland. We houden rekening met regionale spreiding in de verdeling van cultuurgelden.
> Volkscultuur: Onze regio’s kennen elk verschillende manieren van cultuurbeleving, denk aan prachtige bloemencorso’s, kermissen, schuttersfeesten en carnaval. Daar houden we aandacht voor. We ondersteunen organisatoren van volkscultuur beter en maken volkscultuur een volwaardig onderdeel van de culturele basisinfrastructuur.
> Talen: We stimuleren het Frysk op scholen in Fryslân en waarborgen het gebruik van deze taal, bijvoorbeeld in de rechtbank. We zijn trots op en stimuleren onze streektalen, zoals het Nedersaksisch en Limburgs, bijvoorbeeld in het onderwijs.
> Volwaardig erfgoed: We erkennen zowel immaterieel als nieuw erfgoed als volwaardig onderdeel van het cultuurbeleid. We benutten de kansen die digitalisering van erfgoed biedt en zorgen voor een brede toegankelijkheid voor publiek, onderwijs en instellingen.
> Minder kunst in depots: Er liggen te veel kunstobjecten in de depots van musea. We stimuleren tijdelijke uitleen of verhuur van deze kunst, zodat meer mensen ervan kunnen genieten. De Rijksoverheid kan deels garant staan voor schade en diefstal van in bruikleen gestelde kunst.
> Hervormen culturele basisinfrastructuur: We kijken kritisch naar het systeem van cultuursubsidies en de cultuurbasisinfrastructuur. We verlengen de subsidietermijn van vier naar acht jaar en verminderen zowel de regeldruk als een deel van de aanvraagkosten. We stimuleren zo veel mogelijk eigen inkomsten in plaats van subsidies. Daarmee maken we de culturele sector minder afhankelijk van overheidssubsidies.
VRIJE MEDIA DIE DE SAMENLEVING SCHERP HOUDEN
Media zijn essentieel voor een goed geïnformeerde samenleving. Journalistiek controleert de macht, biedt ruimte voor debat en beschermt de rechtsstaat. In tijden van desinformatie, digitale versnippering en buitenlandse beïnvloeding is een weerbare en moderne mediasector noodzakelijk.
> Hervorming NPO: De publieke omroep heeft een belangrijke rol in onze vrije democratie. We zetten de hervorming van de NPO door, waarbij deze efficiënter, transparanter en toekomstbestendiger wordt. We vinden dat de publieke omroep terug moet naar haar kerntaken: nieuws, educatie en journalistiek. We laten de omroepen opgaan in huizen, en verminderen het aantal bestuurslagen. Het ledencriterium is niet langer voldoende om aan te tonen dat een omroep van toegevoegde maatschappelijke waarde is, dat schaffen we af.
> Meer innovatie: De NPO krijgt meer ruimte voor coproducties, digitale exploitatie en innovatie. Ze rapporteren transparanter over kosten en programmering op omroepniveau.
> Onafhankelijke media: We kijken kritisch naar het pluriforme aanbod bij zowel de publieke als de commerciële omroepen. Nieuwsgebruikers houden keuze uit verschillende onafhankelijke nieuwsbronnen. We geven het Commissariaat voor de Media en de Autoriteit Consument & Markt meer toezicht op pluraliteit, marktdominantie en online veiligheid van het media-aanbod.