Wat is de rol van kunst en cultuur in een samenleving waar het vrije woord onder druk staat? Op maandag 1 september 2025 gaan makers, bestuurders en politici met elkaar in gesprek tijdens het jaarlijkse Paradisodebat. Onder leiding van Nadia Moussaid onderzoeken we hoe vrijheid van expressie, institutionele autonomie en culturele ruimte zich verhouden tot toenemende maatschappelijke en politieke druk.
Kunst en cultuur bieden ruimte voor verschillen, voor reflectie en voor het stellen van vragen die elders soms geen plek krijgen. Deze ruimte staat onder druk. Denk aan maatschappelijke normering via sociale media, politieke beïnvloeding van cultuurbeleid of programmering en het verschuiven van democratische fundamenten. Dit raakt behalve kunstenaars en culturele organisaties ook het publieke debat en de democratische rechtsstaat als geheel.
Drie sprekers, drie perspectieven
Het Paradisodebat belicht drie centrale thema’s in drie ronden: maatschappelijke druk op makers en instellingen, politieke inmenging in de cultuursector, en signalen van bredere democratische erosie. Bij elke ronde trapt een spreker af vanuit haar eigen expertise, waarna we verder praten met politici, bestuurders en de zaal.
Karin Amatmoekrim, schrijver en letterkundige, opent het debat met een persoonlijk en systemisch perspectief op maatschappelijke druk. Zij spreekt over representatie en de morele verantwoordelijkheid van kunstenaars in een veranderende publieke sfeer.
In ronde twee plaatst Martine Gosselink, directeur van het Mauritshuis, politieke druk in een bredere context. Zij schetst hoe beleidskeuzes, ideologie en subsidiestromen de autonomie van cultuur kunnen beïnvloeden.
De derde ronde wordt afgetrapt met een reflectie op de staat van de democratie in tijden van mediaverschuivingen, technologische ontwikkelingen en beleidsmatige verandering. Vanuit een kritisch perspectief komen spanningen tussen publieke waarden, beeldvorming en democratische controle aan het licht.
Hans Boutelier, bijzonder hoogleraar polarisatie en veerkracht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, treedt op als ‘duider’ vanuit zijn ervaring en expertise.
Politici en bestuurders
Politici die aan de gesprekken tijdens de drie ronden deelnemen zijn onder meer de cultuurwoordvoerders in de Tweede Kamer Eric van der Burg (VVD), Ilana Rooderkerk (D66), Mohammed Mohandis (Groenlinks- PvdA) en Sandra Beckerman (SP). Ook gemeenten en provincies zijn vertegenwoordigd door o.a. Peter Drenth, lid bestuurlijke adviescommissie regionale economie en cultuur van het IPO (Interprovinciaal Overleg) en gedeputeerde erfgoed & cultuur provincie Gelderland voor het CDA.
Kunsten ’92 organiseert het Paradisodebat in samenwerking met de Akademie van Kunsten, ACI (directieoverleg Amsterdamse culturele instellingen) en Paradiso.
Praktische info & Aanmelden
Maandag 1 september 2025 van 11.00 tot 13.00 uur
Inloop 10.30 uur
Paradiso, Weteringschans 6-8, Amsterdam
Het Paradisodebat is ook online te volgen.
Mogelijkheid tot napraten in het café van De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10, 1017 RR Amsterdam.