9 augustus 2023

Inbreng Kunsten ’92 voor Verkiezingsprogramma’s 2023

Tijdens het zomerreces zijn politieke partijen hard bezig met de voorbereidingen voor de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november aanstaande. Zij schrijven deze weken aan hun verkiezingsprogramma’s, die eind augustus/begin september worden gepubliceerd. Rond oktober worden de programma’s vastgesteld.

Kunsten ’92 heeft politieke partijen eind juli 2023 een aantal suggesties gestuurd ten behoeve van hun verkiezingsprogramma. Hieronder kort samengevat:

1. Maatschappelijke innovatie

De relevantie van de culturele en creatieve sector is drieledig: 1.) kunst, cultuur en erfgoed hebben een intrinsieke waarde. 2.) met een bijdrage van € 25,5 miljard (3,7 % van het BNP) aan onze economie en 320.000 banen is de sector een economische factor van belang. 3.) de culturele en creatieve sector draagt substantieel bij aan sociale cohesie, identiteitsvorming, persoonlijke ontwikkeling, economische groei en gezondheid en andere maatschappelijke vraagstukken en transities. Kunst en cultuur zijn daarmee cruciaal voor brede welvaart, een belangrijk uitgangspunt voor alle regio’s. Neem onze sector daarom mee in gesprekken over brede welvaart en sociale innovatie en maak budgetten die hierop zijn gericht ook toegankelijk voor makers en instellingen van kunst, cultuur, erfgoed en de creatieve sector.

2. Eén overheid: één wettelijk kader met voldoende middelen

Intensieve samenwerking tussen overheden is nodig. En terwijl het rijk de ‘wet op specifiek cultuurbeleid’ heeft, ontbreekt deze wettelijke taak voor andere overheden. Zorg voor een geoormerkte en wettelijk verankerde taak of zorgplicht voor gemeenten en provincies op het gebied van kunst, cultuur en erfgoed – met voldoende financiële middelen in de betreffende fondsen – om voor iedereen blijvende toegang tot en bereikbaarheid van kunst en cultuur te waarborgen.

3. Vertrouwen

Een sterke en duurzame vertrouwensband tussen overheid en sector, zowel makers als instellingen, met behoud van hoge kwaliteit van kunst en cultuur, is een permanent doel. Laat vertrouwen het uitgangspunt zijn voor kunst, cultuur, erfgoed en de creatieve sector. Vertrouwen is binnen brede welvaart een belangrijke indicator en een van de kernwaarden van cultuurbeleid en subsidieverlening. Deze waarde is ook vastgelegd in de Fair Practice Code. Meer vertrouwen leidt tot minder administratieve lasten, en tot meer financiële ruimte voor het maakproces.

4. Cultuuronderwijs

Cultuuronderwijs is een hoeksteen voor cultuurbeleid. Investeringen hierin zijn essentieel om alle Nederlanders gelijke kansen te geven om zich cultureel te ontplooien en aan de samenleving mee te doen. Zorg daarom voor een betere samenhang tussen binnen- en buitenschoolse cultuureducatie en -participatie, tussen po, vo en mbo, tussen de verschillende en nieuwe disciplines, en verhoog de bijdrage voor de Cultuurkaart naar 25 euro per jaar per jongere tussen 4 en 18 jaar. Geef lokale culturele educatie organisaties een stevige wettelijke basis zoals we dat ook met de bibliotheken hebben gedaan.

5. Gezonde arbeidsmarkt

Ondanks vooruitgang op het gebied van Fair practice in de culturele en creatieve sector is er noodzaak tot verbetering. Veel kunstenaars en creatieve professionals ervaren financiële onzekerheid en werkdruk. Daarom zijn blijvende aandacht voor Fair practice en concrete acties om de arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector te verbeteren nodig.

6. Financiële basis en investeringsagenda

De culturele en creatieve sector staat financieel onder druk door inflatie, koopkrachtdaling, afschaffing van het scholingsbudget STAP, afbouw van de zelfstandigenaftrek en de introductie van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Aanpassen of afschaffen van het btw-tarief van 9% voor cultuur zal leiden tot minder toegankelijkheid van cultuur en de financiële basis in de sector verslechteren. Behoud het btw-tarief van 9% en zet in op fiscale maatregelingen voor kunst, cultuur, erfgoed en de creatieve sector. Heb ook oog voor de financiële consequenties van het arbeidsmarktbeleid voor de culturele en creatieve sector.

7. Duurzaamheid

Vertegenwoordigers van de cultuursector spelen een cruciale rol in de overgang naar een duurzame toekomst. Versterk de rol van kunst, cultuur, erfgoed en de creatieve sector ter bevordering van duurzaamheid, zowel binnen de sector zelf (ACTIEalscultuur) als in de samenleving. Maak in transitiefondsen ook ruimte voor kunst, cultuur, erfgoed en de creatieve sector, om zo de verduurzaming te versnellen.

8. Digitalisering

Digitale innovaties geven kansen op het gebied van toegankelijkheid, publieksbereik, participatie en nieuwe artistieke creatie. Investeer in digitalisering, want het vergroot de maatschappelijke relevantie van cultuur en maakt culturele organisaties toekomstbestendig.

LEES HIER DE VOLLEDIGE TEKST

Deze acht punten zijn eind juli 2023 door Kunsten ’92 samen met een aantal concrete suggesties aan de programmacommissies van de politieke partijen gestuurd. De punten zijn voor Kunsten ’92 een basis die de komende weken verder wordt uitgewerkt. Zodra de verkiezingsprogramma’s er zijn, maakt Kunsten ’92 een analyse van de programma’s. We brengen onze punten in de periode voor de verkiezingen opnieuw, gericht, onder de aandacht van de partijen, ook ten behoeve van het coalitieakkoord.