20 november 2023

Btw: een politieke sluipmoordenaar 

#btwcultuur

“Een politieke sluipmoordenaar”, noemt Jeroen Bartelse, covoorzitter van Kunsten ’92, de verhoging van het btw-tarief in podcast de Machine. Zoals ook NRC schrijft, blijkt uit de doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB) dat verschillende politieke partijen de btw op cultuur willen verhogen met  wel 12 procent. Dat zou een lastenverzwaring van € 400 miljoen betekenen voor burgers en de culturele en creatieve sector. 

Diverse politieke partijen hebben het afschaffen van het lage btw-tarief in de doorrekening opgenomen, namelijk de VVD, ChristenUnie, CDA, SGP, JA21 en VOLT. Terwijl juist deze partijen ook zeggen cultuur meer toegankelijk te willen maken voor iedereen en over heel Nederland. Verhoging van het btw-tarief ondermijnt dit streven naar een brede toegankelijkheid en spreiding van cultuur. Cultuur als fundament van de samenleving – en de hoeksteen van een aantrekkelijke leefomgeving – brokkelt af. 

Er is niet goed nagedacht over de gevolgen van een verhoging. Verhoging van btw betekent dat naar de film gaan meer gaat kosten, boeken duurder worden, evenementen, theater, festivals en tentoonstellingen minder toegankelijk worden, en dat het behoud van cultureel erfgoed lastiger wordt vanwege toenemende kosten.  

Ook worden zzp’ers door een verhoging van het btw-tarief duurder voor opdrachtgevers om in te huren. Zij kunnen aan hun klanten geen verhoging van 12% doorrekenen zonder klanten te verliezen. En niet alleen zzp’ers zullen de gevolgen van een btw-verhoging in hun portemonnee gaan voelen: de bestaanszekerheid van de meer dan 350.000 mensen die in de sector werkzaam zijn, wordt onzeker.  

Het CPB heeft berekend dat verhoging van het btw-tarief op cultuur € 300 miljoen lastenverzwaring voor burgers betekent en € 100 miljoen voor bedrijven. Daarom noemt Bartelse een btw-verhoging een “politieke sluipmoordenaar”. 

Van de politieke partijen die hun verkiezingsprogramma hebben laten doorrekenen blijken alleen D66 en GroenLinks-PvdA het lage btw-tarief van 9% te willen behouden. Tijdens het cultuurdebat liet PvdD weten het btw-tarief zelfs te willen verlagen naar 0% btw, hoewel deze partij niet heeft meegedaan aan de doorrekening.  

Kijk voor een overzicht van de doorrekeningen op de website van de Kunstenbond, lees op de website van Kunsten ‘92 alle cultuurparagrafen, en stem op 22 november vóór cultuur.